آنفلوانزای پرندگان و اهمیت انتقال آن به انسان

آنفلوانزای حیوانی در اکثر گونه های پرندگان و اسب و خوک و بسیاری از پستانداران مشاهده می شود ولی به جهت امکان پرواز و تنوع سوش های ویروسی آنفلوانزای مشاهده شده در پرندگان و خطر انتقال آن به انسان آنفلوانزای پرندگان دارای اهمیت خاص می باشد .

آنفلوانزای پرندگان یکی از بیماریهای عفونی شناخته شده در گونه های مختلف پرندگان است که در اثر عفونت ناشی از برخی از سویه های تیپ A ایجاد می شود این بیماری حدود 100 سال قبل در بین پرندگان ایتالیا حادث گردیده و سپس به سایر نقاط جهان نیز منتشر شده است  به نظر می رسد کلیه پرندگان نسبت به این بیماری حساس بوده ولی میزان حساسیت آنها ممکن است متفاوت باشد . طیف علائم بالینی در پرندگان مختلف متفاوت بوده و قادر به ایجاد بیماری خفیف تا بسیار شدید مشری و کشنده می باشد شکل شدید و کشنده بیماری دارای شروع ناگهانی بوده از شدت بالایی برخوردار است و سریعا منجر به مرگ می شود به طوری که میزان مرگ ناشی از آن در حدود 100% می باشد همچنین مشخص شده که ماکیان دریایی و مخصوصا اردک های وحشی مخازن طبیعی این ویروسها بوده در مقابل ابتلاء به بیماری حاصله شدیدا مقاومند و از طرفی ماکیان اهلی و از جمله مرغ ها و بوقلمون ها بویژه در مقابل اشکال همه گیر و سریعا کشنده بیماری حساس می باشند .

حدود 15 ساب تایپ از ویروس های شناخته شده آنفلوانزا قادر به ایجاد بیماری در پرندگان بوده و لذا پرندگان به عنوان مخازن این ویروسها به حساب می آیند ولی تاکنون کلیه طغیان های ناشی از سویه های شدیدا بیماریزای ویروس آنفلوانزای پرندگان ناشی از ساب تایپ های H5 و H7 بوده اند. لازم به تاکید است که تماس مستقیم یا غیر مستقیم پرندگان اهلی با پرندگان مهاجر آبزی یکی از علل شایع وقوع همه گیری آنفلوانزا در بین پرندگان اهلی به حساب می آید و مراکز فروش پرندگان زنده نیز نقش مهمی در انتشار همه گیری ایفا می نمایند از طرفی قرنطینه کردن مرغداری های آلوده و معدوم نمودن پرندگان بیمار یا تماس یافته جزو اقدامات کنترلی استاندارد به منظور جلوگیری از انتشار به سایر مرغداری ها در سطی یک کشور به حساب می آید . زیرا این ویروسها معمولا از قابلیت سرایت بالایی برخوردار بوده و به سرعت به مرغداری های دیگر نیز منتشر می شوند و علاوه بر این ها ممکن است به صورت مکانیکی و توسط وسایل و تجهیزات غذاها قفسه ها و لباس های آلوده نیز انتشار یابند و همه گیریهایی ایجاد کنند که در صورت عدم اجرای اقدامات کنترلی فوری و مراقب دقیق به مدت چندین سال ادامه یابند . مثلا یکی از همه گیریهای ناشی از ویروس  H5N2که با بیماریزایی نه چندان شدیدی دز سال 1992 در مکزیکو آغاز گردیده نهایتا به اشکال شدیدا کشنده بیماری تبدیل شده و تا سال 1995 ادامه یافته است .

آنفلوانزای پرندگان می تواند در اکثریت گونه های پرندگان روی دهد پرندگان مهاجر ( وحشی و اهلی ) مخازن طبیعی و عمده ویروسهای آنفلوانزا هستند . پرندگان وحشی معمولا بدون علامت می باشند و ویروس را برای مدت طولانی دفع می کنند .

خطر گسترش جهانی آنفلوانزای بسیار بیماریزای پرندگان :

HPAI) Infleunza Highly Pathogenic Avian) که بوسیله آنفلوانزای     H7,H5N1)A و احتمالا سایر موارد ) در جمعیت حیوانات بخصوص ماکیان ایجاد می گردد و می تواند به انسان منقل شود توجه به بهداشت عمومی را طلب می کند . نه تنها این ویروس انسان را آلوده می کند و موجب بیماری شدید با میزان مرگ بالا می گردد بلکه این توانایی را دارد که خود را با انسان تطبیق دهد و به عنوان یک عامل بالقوه بیماریزا با توانایی ایجاد پاند می شود .

ویروس های آنفلوانزای پرندگان به طور طبیعی غیر از پرندگان و خوک باعث ایجاد عفونت در سایر گونه ها نمی شوند ولی در سال 1997 برای اولین بار ابتلاء انسان به آنفلوانزای تایپ (1   A (H5N!نیز در هنگ کنگ به اثبات رسیده و با ابتلاء 18 نفر باعث مرگ 6 نفر َآنان شد این همه گیری که نوپدیدی آنفلوانزای پرندگان در انسان نیز به حساب می آید مقارن با همه گیری آنفلوانزای بسیار کشنده پرندگان در آن کشور بوده و با معدوم کردن ماکیان اهلی به سرعت فروکش کرده و همچنین در آن همه گیری تماس بسیار نزدیک انسان های بیمار با پرندگان انقال مستقیم از پرندگان بیمار به انسان و حالت مخزنی پرندگان به اثبات رسیده است .