داروهای آسم
تذکر : هر دارویی یک نام تجارتی و یک نام شیمیایی دارد که محصولات ژنریک از نام
شیمیایی استفاده می کنند. در این مطالب فقط از نام ژنریک داروها استفاده می شود.
کنترل آسم شامل 2 گام مهم است. اولین گام کاهش تماس کودک با عوامل ایجاد کننده آسم
است و دومین گام دارو درمانی است. از آنجا که اکثر داروهای آسم استنشاقی می باشد
اطلاع از نحوه استفاده از داروهای استنشاقی کاملاً ضروری است.
انواع داروهای مورد استفاده در آسم
داروهای مورد استفاده در آسم از دو دسته اصلی می باشد :
داروهای بر طرف کننده تنگی (گشاد کننده نایژه) یا زود اثر:
این داروها طی حمله آسم ، ماهیچه های اطراف نایژه ها را از حالت تنگی خارج کرده و
آن را شل می کنند. این داروها جهت حصول اطمینان از اینکه هوا طی حمله آسم به ریه ها
وارد و از آنها خارج می شود، تجویز می گردند. در حقیقت هر فرد مبتلا به آسم باید
یکی از این داروهای برطرف کننده و زود اثر را به همراه داشته باشد.
داروهای پیشگیری ( یا داروهای ضد التهابی)
که باعث می شوند ترشح مواد شیمیایی
توسط سلول های التهابی ریه که منجر به ایجاد آسم می شود کاهش یابد. این امر موجب می
شود تا ریه ها نسبت به عوامل متعدد که باعث آغاز آسم می شوند کمتر حساس باشند حتی
اگر کودک با این عوامل تماس داشته باشند. بعضی از داروهای پیشگیری از تعداد سلول
های التهابی موجود در ریه می کاهند. همانگونه که از نام این داروها پیداست داروهای
پیشگیری کننده ، از حمله آسم پیشگیری می کنند و از شدت آسم کودک می کاهند. به طور
کلی باید از این داروها به طور مستمر و منظم استفاده کرد تا موثر باشند. داروهای
برطرف کننده و پیشگیری کننده هم به صورت قرص و یا شربت تجویز می شوند و هم به صورت
استنشاقی قابل مصرف می باشند. داروهای استنشاقی بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است
زیرا که مقادیر زیادی از دارو مستقیماً به ریه وارد می شود ولی مقادیر کمی جذب سایر
نقاط بدن می گردد و عوارض آنها کمتر است. از مشکلات داروهای استنشاقی آن است که
دستگاه
MDI
باید به طور صحیح بکار رود و خود دستگاه
MDI
نیز خوب کار کند تا دارو به ریه برسد.
انواع داروهای برطرف کننده
سه نوع داروی بر طرف کننده ( یا گشاد کننده برنش) در درمان آسم بکار می رود که شامل
آگونیست گیرنده بتا – دو ، آنتی کولینرژیک ها و تئوفیلین ها می باشند.
آگونیست های بتا دو
امروزه آگونیست های بتا – دو با آدرنالین متفاوتند و از نظر شیمیایی بگونه ای تغییر
کرده اند که کمترین اثر را روی فشار خون و قلب داشته باشند. آنها قوی ترین و سریع
ترین داروهای برطرف کننده هستند. 2 نوع عمده آگونیست بتا – دو وجود دارد. اول
آگونیست های بتا – دو زود اثر که در ظرف 5 دقیقه شروع بکار می کنند و ظرف 30 دقیقه
به حداکثر اوج اثر خود می رسند و ظرف 4 تا 6 ساعت اثرشان تمام می شود و دوم آگونیست
های بتا – دو طولانی اثر که ظرف 5 تا 30 دقیقه فعال می شوند(بر اساس نوع دارو)و
ظرف 30 تا 60 دقیقه اثرشان به حداکثر می رسد و تا 12 ساعت حداکثر اثر دارویی را
دارند. آگونیست های بتا – دو به صورت استنشاقی و شربت ( و گاهی قرص) در دسترس است.
انواع معمول آگونیست های بتا – دو اثر شامل سالبو تامول – آلبوترول و تروبوتالین
است. آگونیست های بتا – دو همانگونه که قبلاً یادآوری شد ، وقتی به صورت استنشاقی
بکار روند مؤثرتر بوده و عوارض کمتری دارند. اگر فرزندتان دچار حمله آسم شد و شما
شربت و نوع استنشاقی این دارو را در منزل داشتید ، مصرف داروی استنشاقی توصیه می
شود.
از آگونیست های بتا – دو طولانی اثر می توان به سالمترول و فورموترول اشاره کرد که
بصورت استنشاقی قابل مصرف هستند. سالمترول مجور مصرف در کودکان چهار ساله و بزرگتر
را دریافت کرده و فروموترول اهم برای مصرف در کودکان 6 ساله و بزرگتر مجاز است.
موارد مصرف آگونیست های بتا – دو
این داروها بصورت استنشاقی (یعضی از طرف دستگاه افشانک) معمولاً هر 4 تا 6 ساعت و
در صورت نیاز برای رفع علائم آسم مانند سرفه ،خس خس،گرفتگی قفسه سینه ، یا سختی
تنفس بکار می روند. شربت های آگونیست های بتا – دو تا هر 6 ساعت قابل تجویز است.
اگر فرزندتان به بیش از 4 بار دریافت آگونیست های بتا – دو استنشاقی نیاز دارد ،
این یک علامت شدید بودن حمله آسم است. باید هر چه سریعتر با پزشکتان مشورت نمایید
که چه کاری باید انجام دهید.
بسیاری از پزشکان استفاده از یک آگونیست بتا – دو را به هنگام بروز اولین علائم
سرماخوردگی توصیه می کنند تا به پیشگیری از تنگی نایژه ها کمک کند ( به این حالت
برونکو اسپاسم می گویند). داروها را در صورتی که سرماخوردگی رو به بهبودی رود و هیچ
علامتی از آسم بروز نکند می توان قطع کرد.
چگونگی مصرف داروهای آگونیست بتا – دو طولانی اثر :
در کودکان ورزشکار (مانند اسکی بازان کشوری ) آگونیست های بتا – دو جهت محافظت
طولانی در برابر آسم ناشی از ورزش می تواند مفید باشد. سالمترول را باید نیم ساعت
قبل و فرموترول را 15 دقیقه قبل از ورزش مصرف کرد و هر دو دارو تا 12 ساعت محافظت
ایجاد می کند.
کسانی که علی رغم درمان درست با داروهای پیشگیری کننده ( ضد التهابی) هنوز دچار
علائم هستند می توانند روی یک رژیم داروئی طولانی مدت و مستمر قرار گیرند. مطالعات
اخیر نشان داده است که این کار می تواند علائم را بهبود دهد و حتی احتمالاً از حمله
های آسم جلوگیری کند
اگر داروی آگونیست بتا - دو طولانی اثر مطرف شود و هنوز علائم باقی باشد می توان
از داروی بتا آگونیست کوتاه اثر نیز استفاده کرد و باید در صورتی که علائم آسم شدید
باشد با پزشک مشورت کرد.
عوارض :
چون داروهای آگونیست بتا – دو مرتبط با آدرنالین هستند حتی در صورتی که صحیح مصرف
شوند می توانند موجب بروز لرزش عضلانی و افزایش مختصری در ضربان قلب شوند.
مقادیر خیلی زیاد این داروها می توانند منجر به مشکلات جدی قلبی شود و به همین
دلیل مصرف مکرر آنها باید در بیمارستان و زیر نظر کادر پزشکی باشد. اگر فرزندتان به
داروی آگونیست بتا – دو استنشاقی بیش از 4 بار در روز نیاز دارد باید از دستورالعمل
درمانی پزشک پیروی کنید و اگر دستورالعملی ندارید و یا درباره بیماری فرزندتان
نگران هستید باید با پزشک مشورت کنید و یا کودک را به اورژانس ببرید.
استفاده مداوم اگونیست بتا – دو طولانی اثر ممکن است منجر به کاهش خفیف توانایی
آنها در پیشگیری از آسم ورزش زاد شود.
بسیاری از مطالعات اخیر مبین آن است که استفاده طولانی مدت و مستمر آگوسیت های
بتا – دو کوتاه اثر ممکن است منجر به تشدید آسم شود ، به همین علت در دستورالعمل
های درمان آسم تذکر داده می شود که کسانی که نیازمند آگونیست بتا – دو کوتاه اثر
مستمر هستند ، ممکن است بیماری آنها کنترل نشده باشد و نیازمند داوری بیشتری باشند.
در چنین شرایطی معمولاً بعضی از انواع داروهای پیشگیری کننده تجویز می شود. اگر
فرزندتان احتیاج مستمر به بتا آگونیست کوتاه اثر داشته باشد باید پزشکتان را مطلح
کنید و مسایل را با او مورد بحث قرار دهید.
داروهای آنتی کونیرژیک
داروهای آنتی کولینرژیک ماهیچه های دیواره نایژه ها را با آزاد کردن میانجی های
شیمیایی شل می کند. در حال حاضر یک داروی آنتی کولینرژیک موجود است که به آن
ایپراتروپیوم می گویند. این دارو بصورت
MDI
و نیز بصورت مایع برای استفاده توسط نبولایزر موجود است. داروهیا آنتی کولینرژیک
باعث شل شدن خفیف و آهسته ماهیچه های اطراف نایژه ها می شوند اما به علت آنکه از
طریقی غیر از آگونیست های بتا – دو عمل می کنند پزشکان ممکن است یک داروی آنتی
کولینرژیک را به همراه آگونیست های بتا – دو استفاده کنند تا عضلات اطراف نایژه ها
بیشتر شل شود. اپیراتروپیوم به صورت توأم با آگونیست بتا – دو کوتاه اثر ، بصورت
افشانک (MDI)
و نیز جهت استفاده در نبولایزر موجود است. یک نوع معمول از داروهای آنتی کولینرژیک
همراه با آگونیست بتا – دو کوتاه اثر موجود است که شامل اپیراتروپیوم و سالبوتامول
است.
موارد مصرف رایج از داروهای آنتی کولیندرژیک
جهت کمک به برطرف شدن حمله های آسم که معمولاً به طور کامل توسط آگونیست های بتا
– دو به تنهایی ، بر طرف نمی شود.
داروهای آنتی کولینرژیک به عنوان یک داروی برطرف کننده در کودکانی که آگونیست بتا
– دو را نمی توانند تحمل یا مصرف کنند استفاده می شود.
یک داروی آنتی کولینرژیک پیش از ورزش جهت پیشگیری از آسم ناشی از ورزش قابل
استفاده است.
عوارض جانبی
داروهای آنتی کولینرژیک بندرت عوارض جانبی دارند ولی گاهی باعث خشکی دهان می شوند و
این داروها نباید وارد چشم شوند.
تئوفیلین ها
تئوفیلین ها به صورت قرص و شربت عرضه می شوند. آنها باعث شل شدن مختصر ماهیچه اطراف
نایژه ها می شوند و عوارض دارویی متعددی دارند. به همین دلایل امروزه این ترکیبات
در درمان آسم کودکان کمتر مصرف می شود. داروهای تئوفیلینی موجود شامل تئوفیلین و
آمینیوفیلین می باشد.
غلظت تئوفیلین باید به سطح مشخصی در خون برسد تا موثر واقع شود و اگر سطح خونی آن
پائین باشد دارو اثر بخشی ندارد. اگر سطح دارو در خون بیش از حد باشد عوارض دارو
بروز می کند. در بیمارانی که تئوفیلین مصرف می کنند باید به صورت دوره ای سطح
تئوفیلین خون آنها را اندازه گیری کردو
کاربردهای معمول تئوفیلین ها
تئوفیلین ها اکثراً در موارد آسم شدید که نیازمند داروهای اضافی هستند استفاده می
شود. تئوفیلین در بیمارانی که علائم و مشکلات تنفسی شبانه آسم رنج می برند نیز مصرف
می شود.
عوارض
عوارض شامل تئوفیلین ها که حتی در صورتی که سطح دارو در حد طبیعی باشد بروز می
کنند ، شامل درد معده ، از دست رفتن اشتها و تحریک پذیری است. کودکانی که مشکلات
یادگیری دارند در صورت دریافت تئوفیلین مشکلات آنها بیشتر می شود.
تعدادی از داروها با تئوفیلین ها تداخل دارند. مثلاً اریترومایسین باعث افزایش
سطح تئوفیلین خون می شود. اگر فرزندتان تئوفیلین مصرف می کند و پزشک قصد دارد داروی
جدیدی به او بدهد باید مطمئن شوید که پزشک از دریافت تئوفیلین فرزندتان آگاه است.
غلظت خونی بسیار بالا می تواند باعث مشکلات جدی در قلبی و تشنج شود.
داروی پیشگیری کننده
2 نوع عمده از داروهای پیشگیری کننده ( یا ضد التهابی ) وجود دارد که شامل انواع
استروئیدی و غیر استروئیدی می شود.
داروهای پیشگیری کننده استروئیدی
استروئید مستقیماً روی سلولهای التهابی که باعث ایجاد واکنش های التهابی آسم در ریه
ها می شود اثر می کند و باعث می شود که آنها مواد شیمیائی کمتری آزاد کنند و در
نتیجه از شدت التهاب کاسته شده و تعداد سلول های التهابی کاهش یابد و از علائم و
حمله های آسم پیشگیری می کند. داروهای استروئیدی مؤثرترین داروی ضد التهابی در
درمان آسم است. داروهای استروئیدی که در آسم بکار می رود با داروهای آنابولیکی که
توسط ورزشکاران مثلاً در المپیک مصرف می شود فرق می کنند. هنگامی که داروهای
استروئیدی به منظور پیشگیری طولانی مدت از حملات آسم بکار میروند تقریباً همیشه به
صورت استنشاقی مصرف می شوند. استروئیدهای استنشاقی قوتی بصورت مستمر مصرف می شوند و
یا اگر در فصل هائی که بیماری کودک شدت می یابد تجویز شوند بیشتر مؤثر خواهند بود.
در طی حمله آسم ، استروئیدهای خوراکی که بصورت قرص یا شربت می باشند توسط بسیاری از
پزشکان تجویز می شوند تا از وخامت بیشتر بیماری جلوگیری شود. تعدادی از بیماران که
مبتلا به آسم شدید هستند باید استروئیدهای خوراکی را به صورت مستمر مصرف کنند.
استروئید های استنشاقی
استروئید های استنشاقی به گونه ای ساخته شده اند که مستقیماً به ریه وارد شوند و
میزان بسیار کمی از دارو به جاهای دیگر بدن برسد. بنابراین استروئیدهای استنشاقی از
مؤثرترین داروهای پیشگیری کننده هستند و در عین حال عوارض کمی دارند. استروئیدهای
استنشاقی به منظور پیشگیری از حملات آسم بکار میروند و کنترل عمومی آسم را بهبود می
بخشند. بعلت آنکه استروئیدهای استنشاقی معمولاً به یک تا 6 هفته وقت نیاز دارند تا
آثار درمانی آنها ظاهر شود ، بهترین عملکرد را وقتی دارند که به طور مستمر ، طولانی
مدت ، و به مدت یک فصل یا بیشتر مصرف شوند. چون استروئیدهای استنشاقی بتدرج اثر می
کنند ، اگر فرزندتان بعد از دو هفته هنوز بهتر نشده است نباید مأیوس شوید و اگر در
طی این مدت حال فرزندتان بدتر شود باید پزشکتان را مطلع کنید. استروئیدهای استنشاقی
که در بازار عرضه می شوند شامل بکلومتازون ، فلوتیکازون و تریا مسینولون می باشد.
استروئیدهای استنشاقی برحسب نوع دارو به صورت افشانک و نیز جهت استفاده در نیولایز
موجود می باشد. برخی از پزشکان توصیه می کنند که به هنگام وخامت بیماری آسم و افت
حداکثر بازدم ، مقدار مصرفی استروئید استنشاقی را باید دو یا سه برابر کرد. در طی
حمله شدید آسم ، استروئیدهای خوراکی مؤثرترین داروهای پیشگیری از حمله های سخت تر
هستند. بعضی از داروهای استنشاقی که بصورت ترکیبی از استروئید استنشاقی و آگونیست
بتا – دو طولانی اثر هستند نیز موجود می باشد. آگونیست بتا – دو طولانی اثر جهت
کاهش علائم آسم در افرادی که علی رغم دریافت استروئید استنشاقی هنوز بهبود نیافته
اند مفید است. یکی از مزایای عمده ترکیب توأم استروئید و آگونیست های بتا – دو
استنشاقی راحتی مصرف آن برای بیمارانی است که هر دو دارو نیاز دارند. بعلاوه در
نوجوانان استفاده از ترکیب توأم از مصرف آگونیست بتا دو به تنهایی (که سریعاً علائم
را بر طرف می کند) جلوگیری می کند و با مصرف استروئید استنشاقی که خاصیت ضد التهابی
دارد از حمله های بعدی آسم پیشگیری می نماید.
عوارض :
اکثر کودکانی که از استروئید استشناقی استفاده می کنند دچار هیچگونه عارضه ای نمی
شوند.
بعضی ها دچار خشکی دهان و تحریک گلو می شوند که معمولاً جزئی است.
استروئید استنشاقی ممکن است باعث برفک دهانی شود (لکه های سفیدی که توسط عفونت با
قارچ بروز می کند). اگر این مسئله رخ دهد با آنتی بیوتیک های مخصوص ضد قارچ درمان
می شود. تولید برفک با روش های زیر قابل پیشگیری است :
شستشوی دهان با آب پس از مصرف استروئید استنشاقی
استفاده از آسم یار که دراین صورت ذرات دارویی سنگین تر که توسط دستگاه داروی
استنشاقی آزاد می شوند به جای آنکه در محافظه دهان ته نشین شوند به جدار آسم یار می
چسبند.
به طور خیلی نادر استروئید استنشاقی ممکن است باعث گرفتگی صدا شود. اگر فرزندتان
بدون علت خاص (مثل سرماخوردگی) دچار خشونت صدا شود باید به پزشک اصلاع دهید زیرا که
خشونت صدا می تواند نشانه مهمی باشد.
یادآوری این موضوع که اکثر کودکانی که استروئید استنشاقی مصرف می کنند به خوبی
رشد می کنند مهم است. اندازه گیری تأثیر استروئید استنشاقی بر رشد طولی کودکان مشکل
است زیرا که آسم شدید و کنترل نشده ،خود روی رشد تأثیر دارد.
باید رشد کودکانی که استروئید مصرف می کنند به خوبی پایش شود. بعضی از مطالعات مبین
آن بوده است که استروئید استنشاقی ممکن است موجب کاهش کوتاه مدت رشد شود. لیکن در
صورت مصرف مستمر به نظر می رسد که اثرات استروئید استنشاقی از بین می رود و قد
نهایی این کودکان در بزرگسالی عموماً طبیعی است. توضیح اینکه بلوغ کودکان مبتلا به
آسم کمی دیرتر از حد طبیعی رخ می دهد و این افراد فرصت دارند که کمی بیشتر رشد
کنند. در واقع بعضی از کودکان به هنگامی که استروئید استنشاقی می گیرند بهتر رشد می
کنند زیرا که بیماری آسم آنها تحت کنترل قرار می گیرد.
استروئید استنشاقی ممکن است باعث تغییرات اندکی در توازن هورمون های استروئیدی
طبیعی بدن شود ولی به نظر می رسد که اهمیت بالینی نداشته باشد. کودکان دچار آسم
شدید، ممکن است کراراً احتیاج به استروئید خوراکی داشته باشند. عموماً استروئیدهای
استنشاقی از طریق کاهش شدید آسیم از نیاز به مصرف استروئید خوراکی می کاهند.
مطالعات نشان داده است که مصرف استروئید استنشاقی در تمام طول سال اثر کمتری از
مصرف 4 دوره استروئید خوراکی (یا وریدی) در سال بر روی هورمون های طبیعی استروئیدی
بدن دارد. به همین علت در صورتی که کودک استروئید استنشاقی را در تمام طول سال
دریافت کند ، بهتر از مصرف استروئید خوراکی به صورت متناوب است. توجه کنید که اگر
پزشک جهت کنترل حمله آسم شدید استروئید خوراکی تجویز کند فرزندتان باید دارو را
دریافت کند. زیرا که از وخامت بیشتر آسم جلوگیری می کند.
شواهدی در دست است که افراد کهن سالی که استروئید استنشاقی با مقدار بالا و به
مدت طولانی دریافت می کنند ممکن است در معرف خطر آب سیاه (افزایش فشار درون چشم )
باشند ولی شاهدی در دست نیست که مشکلی برای کودکان ایجاد کند. خوشبختانه آب مروارید
که در اثر مصرف طولانی مدت استروئیدهای خوراکی رخ می دهد در اثر مصرف طولانی مدت
استروئیدهای استنشاقی بروز نمی کند. البته اگر متوجه شدید که فرزندتان دچار اختلال
چشمی و اشکال در دید می باشد (چه استروئید استنشاقی مصرف کند چه نکند) باید او را
به پزشک متخصص نشان دهید و فشار درون چشمی وی را اندازه گیری کنید.
استروئیدهای خوراکی
استروئیدها را می توان به شکل خوراکی و یا در هنگام بستری شدن در بیمارستان به صورت
تزریقی (درون رگی یا عضلانی) تجویز کرد. هنگامی که استروئیدها به صورت خوراکی و یا
تزریقی تجویز شود به شدت التهاب را فرو می نشانند و در کمک به کنترل حمله شدید آسم
مؤثرترند. معمولاً استروئیدهای خوراکی برای دوره های سه تا هفت روزه تجویز می شوند
و پس از هفته اول به تدریج مقدار دارو کاهش داده می شود. استروئیدهای خوراکی در
صورتی که برای یک دوره سه تا هفت روزه تجویز شود بندرت باعث بروز عوارض خطرناکی می
شوند استروئیدهای خوراکی در بعضی موارد آسم شدید ، برای ماه ها و شاید مدت طولانی
تر تجویز می شوند که این موارد باید تحت نظارت مستقیم پزشک باشد. هنگامی که
استروئیدهای خوراکی برای ماه ها ( یا طولانی تر) مصرف شوند، بعضی از عوارض جانبی
دارو بطور جدی بروز می نماید.
از جمله استروئیدهای خوراکی که در بازار عرضه می شوند پردنیزولون و پردنیزون می
باشند.
عوارض جانبی استروئیدهای خوراکی
استروئیدهای خوراکی هنگامی که برای دوره های کوتاه مدت (سه تا هفت روزه) مصرف
شوند ، می توانند باعث تغییر عواطف ، افزایش اشتها ، آکنه و چاقی شوند ولی عوارض
جدی نادر است.
هنگامی که استروئیدهای خوراکی به مدت طولانی مصرف شوند (ماه ها یا بیشتر) ، باعث
کاهش رشد ، نازک شدن استخوان ها ، اختلال دید ، افزایش فشار خون ، عدم تحمل در
مقابله با استرس ها ( مانند جراحی ) ،کاهش ایمنی بدن و قدرت مقابله با عفونت ها
(خصوصاً آبله مرغان) و افزایش وزن می شوند. بعلت احتمال بالقوه این قبیل عوارض ،
بیمارانی که استروئید خوراکی را به مدت طولانی مصرف می کنند ،توسط پزشک پایش دقیق
می شوند.
2- داروهای پیشگیی کننده غیر استروئیدی
نحوه اثر داروهای پیشگیری کننده غیر استروئیدی ، تداخل با سلولهای التهابی موجود در
ریه و همینطرو مواد شیمیایی آزاد شده توسط این سلول ها است و بنابراین موجب کاهش
التهاب ریه ،کمک به کنترل آسم و پیشگیری از حمله های آسم می شود. در بازار داروئی
،سه داروی غیر استروئیدی پیشگیری کننده وجود دارد که شامل سدیم کروموگلیکات ،
ندوکرومیل سیدم و کتویفن هستند.
نکته : گاهی پزشکان آسپرین و داروهای مشابه آسپرین را ،داروهای ضد التهابی غیر
استروئیدی ( یا
NSAIDs
) می نامند. این داروها با داروهای غیر استروئیدی ضد آسم که در ایجاد شرح داده می
شوند تفاوت دارند. آسپرین و داروهای مشابه آن حتی در بعضی موارد موجب بدتر شدن آسم
می شوند.
داروهای ضد لوکوترین
لوکوترین ها واسطه های شیمیایی هستند که توسط سلولهای التهابی موجود در ریه که نقش
عمده ای در بروز التهاب ،بازی می کنند ترشح می شوند. داروهای ضد لوکوترین از طریق
مسدود نمودن فعالیت لوکوترین ها عمل می کنند. امروزه دو داروی ضد لوکوترین موجود می
باشد که مونته لوکاست و زفیرلوکاست نام دارند. این داروها در صورتی که به مدت
طولانی و بطور منظم مصرف شوند آسم را بهبود می بخشند. این داروها در بسیاری از
بیماران آسم مفیدند ولی روی همه مؤثر نیستند.
اگر این داروها به تنهایی مصرف شوند علائم آسم ، آسم ورزش زاد و توانتر حمله های
ناشی از آسم را 30 تا 50 درصد کاهش می دهند که در اغلب موارد برای کودکان دچار آسم
مزمن خفیف یا آسم متناوب خفیف کافی است. اما کودکانی که به آسم مزمن یا متناوب
شدیدی تری (شامل بیماران دچار حمله هایی منجر به مراجعه به اورژانس می شود ،
افرادی که بعلت آسم شدید نیاز به یک یا چند بار بستری شدن در بیمارستان دارند و /
یا بیمارانی که علائم مکرر و شدید دارند) مبتلا هستند زمانی که از استروئید
استنشاقی استفاده می کنند عموماً بیماری آسم آنها از کنترل بهتری برخوردار است.
خصوصاً اگر داروهای ضد لوکوترین با یک استروئید استنشاقی توأم شود مؤثرتر خواهند
بود. درمانهای توأم با داروهای ضدلوکوترین و استروئید استنشاقی ممکن است نسبت به
استافده تنها از استروئید استنشاقی از عوارض دارویی کمتری برخوردار باشد و ممکن است
به پزشک این فرصت را بدهد که مقدار مصرف دارویی استروئید استنشاقی را کاهش دهد در
کودکی که به منظور پیشگیری از حمله های شدید آسم نیازمند مصرف استروئید استنشاقی
است کاهش بیش از حد استروئید استنشاقی ( یا قطع آن) ممکن است کودک را دچار خطر
ابتلا به حمله شدید کند. اگر فرزندتان استروئید استنشاقی مصرف می کند و پزشکتان
داروی آنتی لوکوترین اضافه کرده است استروئید استنشاقی نباید بطور ناگهانی قطع شود
و مقدار مصرف نیز نباید بدون نظر پزشک کاهش یابد.
داروهای ضد لوکوترین به جای آنکه به شکل استنشاقی عرضه شوند بیشتربه صورت قرص
هستند. این داروها پس از یک تا هفت روز اثر خواهند کرد لذا اگر درمان کودک شما با
مونته لوکاست یا زفیرلوکاست آغاز شد و بهبودی سریع مشاهده نشد نباید مأیوس شوید.
اگر ظرف 3 هفته پس از مصرف این نوع دارو کودکتان بهبود نیافت و یا بدتر شد باید
پزشک را مطلع کنید. مونته لوکاست برای مصرف در کودکان 2 ساله یا بزرگتر ،
وزفیرلوکاست برای استفاده در کودکان 12 ساله یا بزرگتر مجوز گرفته اند. این داروها
دو بار در روز استفاده می شوند و باید یک ساعت قبل یا دو ساعت پس از غذا مصرف شوند.
زفیرلوکاست ممکن است با چند دارو تداخل داشته باشند که از جمله می توان
اریترومایسین ( یک آنتی بیوتیک معمول) ، آسپرین ، تئوفیلین ، ترفنادین ( یک آنتی
هیستامین) ، کومادین ( یا وارفارین ،رقیق کننده خون) ،دیلانتین (فنی توئین یک
داروی ضد صرع ) و کربا مازپین (یک داروی ضد صرع) را نام برد. در صورتی که فرزندتان
داروی ضد لکوترین مصرف می کند موضوع را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
موارد مصرف داروهای ضد لوکوترین :
داروهای ضد لوکوترین به عنوان داروی پیشگیری کننده به صورت طولانی مدت و منظم
مصرف می شوند.
داروهای ضد لوکوترین ممکن است به تنهایی یا همراه با یک استروئید استنشاقی مصرف
شوند.
عوارض
به طور کلی عوارض داورهای ضد لوکوترین بسیار نادر است.
گاهی این داروها باعث سردرد و درد معده می شوند.
بیماران مصرف کننده این داروها بندرت دچار اختلال کار کبد می شوند و این مسئله
بیشتر در مورد زفیرلوکاست رخ می دهد.
تعداد خیلی کمی نیز دچار یک بیماری نادر به نام چرچ استراوس می شوند که باعث
التهاب در عروق خونی می شود و سایه های غیر طبیعی در عکس برداری اشعه ایکس
تولید می کند و همچنین باعث درد معده و مشکلات قلبی می شود. تقریباً تمامی این
بیماران استروئید خوراکی دریافت کرده اند و در زمان کاهش مقدار استروئید خوراکی
دریافت کرده اند و در زمان کاهش مقدار استروئید ، دچار این بیماری شده اند.
احتمال دارد که این بیماران از قبل این بیماری را داشته باشند ولی هنگامی بروز
کرده است که مقدار مصرف استروئید خوراکی آنها کاهش یافته است.
کروموگلیکات سدیم (اینتال)
کروموگلیکات سدیم فعالیت انواع خاصی از سلولهای التهابی در ریه ها را متوقف می کند
و همچنین جلوی آزاد شدن مواد شیمیایی را که باعث التهاب می شوند می گیرد.
کروموگلیکات سدیم معمولاً به صورت طولانی مدت و منظم مصرف می شود، و به منظور
پیشگیری از حمله آسم و کنترل بهتر آسم بکار می رود. در بعضی از کودکان و نه همه
کودکان دچار آسم خفیف ، سدیم کروموگلیکات احتیاج به یک تا 3ماه زمان دارد تا تأثیر
کند این بدان معنی است که اگر فرزندتان سدیم کروموگلیکات مصرف می کند و پس از یک
ماه یا دو ماه بهتر نشد نباید مأیوس شوید و اگر طی این مدت حال فرزندتان بدتر شود
باید پزشک را مطلع کنید. نام تجارتی سدیم کروموگلیکات اینتال است. سدیم کروموگلیکات
به صورت افشانک (MDI
) و به صورت گرد (اسپین ها لر) و به صورت محلول جهت استفاده در نبولایزر بکار می
رود.
موارد مصرف کروموگلیکات سدیم :
کروموگلیکات سدیم معمولاً بعنوان داروی پیشگیری کننده و به صورت منظم و طولانی
مدت مصرف می شود.
جالب است که کروموگلیکات سدیم اگر 15 دقیقه قبل از ورزش مصرف شود می تواند از
آسم ورزش زاد پیشگیری کند.
عوارض
حقیقتاً کروموگلیکات سدیم هیچگاه باعث عوارض جانبی نمی شود. گاهی سدیم کروموگلیکات
باعث تحریک گلو یا خشکی می شود.
ندوکرومیل سدیم
ندوکرومیل سدیم انواع خاصی از سلولهای التهابی ریه را مهار می کند و باعث جلوگیری
از آزاد شدن مواد شیمیایی ایجاد کننده التهاب در ریه می شود. ندوکرومیل سدیم
معمولاً به صورت طولانی مدت و منظم مصرف می شود تا از حمله حاد آسم پیشگیری کند و
باعث کنترل بهتر آسم شود. این دارو در بعضی از بیماران آسم مؤثر است و در همه
کاربرد ندارد. ندوکرومیل سدیم برای مصرف در کودکان 12 ساله و بالاتر مجوز مصرف
دریافت کرده است. تأثیر داروئی ندوکرومیل سدیم احتیاج به یک تا 6 هفته وقت دارد این
بدان معنی است که اگر فرزندتان ندوکرومیل سدیم مصرف می کند و پس از یک یا دو هفته
بهتر نشد ، نباید مأیوس شوید و اگر در طول این مدت حال فرزندتان بدتر شد باید
پزشکتان را مطلع کنید.
تایلید نام تجاری ندوکرومیل سدیم است ک هبه صورت افشانک موجود است.
موارد مصرف ندوکرومیل سدیم
ندوکرومیل سدیم معمولاً به صورت داروی پیشگیری کننده و به صورت طولانی مدت و
منظم استفاده می شود.
می توان ندوکرومیل سدیم را 15 قبل از ورزش مصرف کرد تا از بروز اسم ورزش زاد
پیشگیری کند.
عوارض
در واقع ندوکرومیل سدیم باعث عوارض جدی نمی شود
بعضی از بیماران طعم آن را تحمل نمی کنند
ندوکرومیل سدیم گاهی باعث التهاب گلو یا خشکی می شود.
گاهی باعث سردرد می شود.
گاهی باعث تهوع می شود
کتوتیفن
کتوتیفن معمولاً به صورت طولانی مدت و منظم مصرف می شود تا از حمله آسم پیشگیری کند
و کنترل آسم را بهبود بخشد. همچنین کتوتیفن دارای بعضی اثرات آنتی هیستامین است.
کتوتیفن به جای آنکه به صورت استنشاقی استفاده شود به صورت قرص یا شربلت است و این
مسئله خصوصا برای والدین کودکان کم سن و سال مطلوب است. این دارو در بعضی از
بیماران اثر ندارد. کتوتیفن یک تا دو ماه احتیاج به زمان دارد تا شروع به اثر کند
این بدان معنی است که اگر فرزندتان کتوتیفن دریافت می کند و ظرف دو هفته بهتر نشد
نباید مأیوس شوید و اگر ظرف این مدت حال کودک بدتر شود باید به پزشک اطلاع دهید.
زادتین نام تجارتی کتوتیفن است که به صورت قرض یا شربت موجود می باشد.
موارد مصرف کتوتیفن
کتوتیفن به صورت داروی پیشگیری کننده و به صورت طولانی مدت و منظم مصرف می شود.
عوارض
کتوتیفن باعث افزایش وزن می شود.
تعدادی از کودکان مصرف کننده کتوتیفن دچار خواب آلودگی می شوند ، مانند زمانی
که داروی ضد هیستامین مصرف می شود و تعدادی از کودکان به جای آنکه خواب آلوده
شوند تحریک و هیجان زده می شوند ، که هر نوع واکنش معمولاً موقت و گذار هستند.
