پروفسور محمد حسين سلطان زاده
استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
الفباي شير مادر
ش : شادابي
ي : يكتا وبي همتا
ر : رحمت
م : مصونيت
ا : آرامش
د : دوستي ومحبت
ر : رشد مطلوب
شير
مادر
مادرم شيرت پيام زندگي است
– شيرتوعاري زهرآلودگي است
مادرم شيرت سرود زندگي است – شيرتوخود منشا سازندگي است
مادرم جسمم زشيرتوقوي است- روح وجسم از هرچه بيماري تهيست
مادرم شيرت نشان رحمت است- شيرتورازي زسر خلقت است
شيرتودارد هزاران امتياز- كرده جسمم رازدرمان بي نياز
شيرتوداده هزاران ايمني- كرده جسمم رامصون بابرتري
شيره جانت غذاي كودك است – اين نشان عشق توبركودك است
شيرومهرت هردو ازايثارتواست- سينه ات سرچشمه ايمان تواست
مادرم باتيك تاك قلب تو- بانوازش هاي دست گرم تو
شير تو برمن گوارا ميشود- مهروعشق واستقامت ميشود
مادرم باشيرتوكامل ترم- هوشمند وپرتوان و برترم
تومرا خوشنود وخوشدل كرده اي-چون كه با شير خودت پرورده اي
Breast
Feeding
BF : The 1st hr early initiation & exclusive BF for 6 months can :
Save more than ONE million babies !
BF
بسیج همگانی برای
امکان
حفظ جان یک میلیون نوزاد
از طریق یک اقدام ساده
شروع تغذیه با شیر مادرظرف یک ساعت اول تولد
Avicenna( AD 980 to 1037 )
The care of the newborn infant & BF
Journal of Perinatology 2007 HD Modanlou
He wrote the Canon of the Medicine
4 chapter’s on the hygiene of newborn infants
Avicenna
Breastfeeding:
The baby should be nourished as far as possible from the mother’s breast .
Most suitable for the further growth & development
Normal period should be 2 yrs
استاد دکتر محمد قریب
در سال های 1340-1344 که من دانشجو بودم
استاد بر مزایای شیر مادر تاکید داشتند
تغذیه کودک فقط با شیر مادر
AAP
During the past decades the AAP
Recommendation BF
It is remarkable to note that a millennium before :
Avicenna recognized the nutritional & Psychological benefits of BF
He also emphasized the importance of music during BF for the proper development
of the mind
دارو
وشیر مادر
تغذیه با شیر مادر از
اهداف:
سازمان بهداشت جهانی
یونیسف
اکادمی های طب کودکان
برای قطع آن با توجه به منافع آن تصمیم عاقلانه اتخاذ گردد
دارو
وشیر مادر
آیه 233 بقره 2 سال
آیه 15 احقاف 30 ماه
آیه 7و12 قصص درمورد حضرت موسی
آیه 14 لقمان
ماه مبارک رمضان
اجر مجاهد در دوران شیر دهی
اجر شهید درصورت فوت در زمان شیر دهی
نقش شير مادر در رشد وسلامت كودك
شير مادرحاوي انواع
عناصر ضد عفوني است
عوامل اختصاصي مثل لنمفوسيت ها وآنتي باديها
عوامل غير اختصاصي از قبيل فاگو سيت ها و ماكروفاژ ها، لاكتوفرين ، ليزوزيم ،
لاكتوپروكسيداز ، فاكتور هاي بيفيدوس ،كمپلمان هاوغيره
این عوامل شیرخوار را در
برابر عوامل عفونی مصون میسازد
نقش
شير مادر دررشد وسلامت كودك
پيشگيري از عفونت ها :
اوتيت مياني،باكتريمي
مننژيت ،آنتروكوليت نكروزانت
بيماريهاي اسهالي و عفونت هاي حاد دستگاه تنفسي
توليد وانتقال آنتي بادي ها از طريق جريان روده اي –پستاني صورت مي گيرد
عناصر ضد عفوني وآنتي بادي ها در آغوز ده ها وصد ها وهزاران برابر شير مادر است
لذا آغوز به عنوان اولين دوز واكسيناسيون مي باشد
تغذيه انحصاري با شير مادر امكان ابتلا به :
عفونت هاي حاد تنفسي را تا 5 برابر
مرگ ومير ناشي از آن تا 4 برابر كاهش ميد هد
مرگ ومير بيماري هاي گوارشي واسهالي را تا 25 برابرنسبت به كودكاني كه شير خشك
مصرف مي كنند كاهش مي دهد
شير مادر حتي در موقع اسهال هم ميتوان ادامه داد
نقش
شير مادر دررشد وسلامت كودك
تغذيه با شير مادر روي
ويروس ها :
كوكساكي، پليو، سرخچه، هپاتيت ب، زونا ، آنفلوآنزا، قارچ ها
تعدادي باكتري ها:
سالمونلا، شيگلا ، اي كلاي موثر است
بنابراين بر روي اكثر استراتژ ي ها تاثير دارد
نقش
شير مادر در رشد وسلامت كودك
شير مادر از نظر ميزان
انرژي پروتئين چربي و لاكتوز واملاح وويتامين ها كافي
حتي درسال دوم 50% كالري از شير و50% از غذاي تكميلي است
شير مادر سهل الهضم است
احتمال بروز آلرژي كمتر است
شير مادر حرارت مناسب دارد
از نظر عاطفي ،اقتصادي،دسترس بودن، آلودگي كمتر و بهره هوشي بهتر نظير ندارد
دارو
و شير مادر
اكثر دارو ها كم وبيش از
شير مادر ترشح ميشوند
قبل از تجويز دارو به مادر توجه داشت كه اولويت با شيرخوار است
مادر بايد حد اقل دارو وكم ضررترين دارو مصرف كند
آيا مادر به دارو نياز دارد ؟
نه انيكه مادر ي كه دارو مصرف ميكند ميتواند شير بدهد ؟
نكات مورد توجه :
ضرورت مصرف دارو ؟
بي خطر وكم ضررترين ؟
زمان مصرف دارو ؟
بيماري هاي زمينه اي نوزاد ؟ ( كبدي-كليوي )
مواد راديو اكتيو وضد سرطاني
دارو
وشیر مادر
محرك ها ي ترشح شير مادر
آرامش مادر
مايعات كافي وغذاي خوب
مكيدن مكرر
داروهاي گياهي
داروهاي شيميائي : متوكلوپراميد- فنوتيازين – اكسي توسين
دارو
وشیر مادر
عوامل موثر در كاهش
شير مادر
نگراني ها واسترس
خستگي ، كم خوابي ، كم غذائي ، كم آبي
استروژن
اتروپين
در مواردي كه خشك كردن شير مادر ضروري باشد بستن سينه ها ومصرف قرص بروموكريپتين
5/2 ميلي گرمي روزي 2 قرص بعد از غذا به مدت 2-3 هفته با كنترل فشار خون
داروهائي كه مصرف آن در شير دهي قدغن است :
داروهاي ضد سرطان سيكلوفسفاميد ،سيكلوسپورين، متوتركسا ت
داروهاي محرك و مخدر : آمفتامين ،كوكائين ،هروئين ، ماري جوانا
يد راديواكتيو باعث كم كاري تيروئيد میشود شير مادر 7-14 روز قطع شود
بروموكريپتين باعث كاهش ترشح پرولاكتين
ليتيوم باعث هيپوتوني-هيپوترمي-سيانوز
متي مازول
تر كيبا ت طلا
دارو
وشیر مادر
انسولين وهپارين مصرف آن در شيردهي مانعي ندارد
مصرف سديم –فلورايد –آهن مانعي ندارد
ايزونيازيد در شيردهي بايد احتياط نمود
ديگوگسين –پروپرانونول –داروهاي ضد كلسيم وضد فشار خون در شير دهي مجاز است
دارو
وشیر مادر
آنتي بيوتيك ها ضد
ميكربي –ضد قارچي – ضد ويروسي در شير دهي مجاز
مترانيدازول درصورت دوز واحد 24 ساعت شير مادر قطع شود
تتراسيكلين با كلسيم شير مادر تركيب غير قابل جذبي ايجاد ميكند مصرف آن مجاز
وارفارين – هپارين مجاز
دارو
وشیر مادر
داروهاي ضد تشنجي وضد
پسيكوتيك اگر در شب بعد از آخرين شيردهي مصرف شوند وتا صبح شير ندهند مجازاست
داروهاي بيهوشي 12-24 ساعت شير مادر قطع مي شود
بي هوشي براي سزارين 6 ساعت كافي است
دارو
وشیر مادر
مسكن ها :
كدئين-مرفين – مپيريدين مجاز
آسپيرين و استامينوفن - داروهاي ضد سرماخوردگي – ضد احتقاني مانعي ندارد
كورتيكوستيروئيد مجاز
داروهاي تيروئيدي مجاز
متي مازول فقط قدغن است
سيگار وعوامل آلوده كننده محيط :
اثرات سوء دود سيگارآشكار است
مواد مضر سيگار در شير ترشح مي شود
عوامل آلوده كننده محيط زيست : حشره كش ها بمقدار كم از شير دفع مي شود لكن از
اثرات سوء آن اطلاع دقيقي در دسترس نيست
وجود اين مواد در محيط در فاويسم ميتواند باعث يرقان هموليتيك شود
داروهاي ضد سرطان در
شير دهي مجاز نيست
داروها
ي با منع مطلق :
آنتي متابوليت ها، تركيبات طلا ، ليتيوم ،آمانتيدين ، استروژن ها، آتروپين و
ارگوتامين و بروموكريپتين
ايندومتاسين ، يدور ها ، سيمتيدين
در مورد كلرامفنيكل عده اي مجاز نميدانند
نگرام در فاويسم توصيه نميشود
BF &
Drug AAP 2006
Asthma:
Steroids inhaler ,oral BF is safe
Beta-agonists ,albuterol is safe
Theophyline rarely used now for prophylaxis or treatment
New agent ; Zileuton , Zafirlukast, montelukast BF safe
BF & Drug AAP 2006
G. E . Disorders H2 receptor blocking agents :
Famotidine, Ranitidine , cimetidine
Seem to be safe during lactation
Omeprazole also seems to be safe during lactation
BF & Drug AAP 2006
Beta – Blocking Agents;
Propranolol
, Sotalol, Metoprolol , Atenolol & Acebutolol
may present problems to the BF infant
It is prudent in the BF mother
BF & Drug AAP 2006
Calcium channel blocking agents :
Nifedipine safe
Diltiazem probably safe
BF & Drug AAP 2006
Metronidazole seems to be safe for the BF infant
Quinolone Nalidixic acid ,Ciprofloxacin ,Ofloxacin
Short 1-2 wk May be acceptable for the BF infant
Ruth Lawrence 2006 6th edition
Drug in BM & the effect on the infant
Hale,s (H) scoring : L1 safest L2 safe
L3 moderately safe L4 possibly hazardous
L5 contraindicated
Weiner,s (W) S safe NS not safe
U unknown
Ruth Lawrence 2006
Diclofenac H L2 W s
Gold salts H L5 W NS
Ibuprufen H L1 W S
Mefenamic acid H- W S
Naproxen H L3 L4 W -
Piroxican H L3 L4 W S
Halothane H L2 W S
Ruth Lawrence 2006
Lidocaine H L3 W S
Midazolan H L3 W S
Procaine H L3 H S ?
Carbamazpine H L2 W S ?
Etosuximide H L4 W S
Magnesium sulfate H L1 W S
Phenobarbital H L3 W S ?
Ruth Lawrence 2006
Phenitoin H L2 W S
Primidone H L3 W NS?
Valporic acid H L2 WS
Cetirizine H L2 W –
Diphenhydramine H L2 W –
Loratadine H L2 W -
Promethazine H L2 W -
Ruth Lawrence 2006
Acyclovir H L2 W S
Amantadine H L3 W -
Amphotericin B H L3 W -
Azithromycin H L2 W-
Aztreonam H L2 W -
Carbencillin H L1 W -
Cefaclor H L2 W -
Ruth Lawrence 2006
Cefazolin H L1 W –
Cefixime H L2 W -
Cefotaxime H L2 W –
Ceftazidime H L1 W -
Cephalexin H L1 W -
Chloramphenicol H L4 W –
Chloroquin H L3 W -
Ruth Lawrence 2006
Ciprofloxacin H L 3 W -
Clarithromycin H L 2 W -
Clindamycin H L3 W -
Cloxacillin H L2 W –
Erythromycin H L1 W -
Ethambutol H L2 W –
Ruth Lawrence 2006
Famciclovir H L2 W –
Gentamycin H L2 W -
Grizofulvin H L2 w -
Imipenem H L2 W -
INH H L3 W -
Kanamycin H L2 W S ?
Mebendazol H L4 W U
Ruth Lawrence2006
Methicillin H L3 W S
Metranidazole H L2 W –
Nafcillin H L1 W-
Nalidixic acid H L4 W-
Nitrafurantoin H L2 W -
Nystatin H L1 W -
Penicillin G H L1 W -
Ruth Lawrence 2006
Pyrazinamide H L3 W -
Quinine H L2 W -
Rifampin H L2 W -
Streptomycin H L3 W -
Sulfamethoxazole H L3 W -
Sulfasalazine H L3 W -
Vancomycin H L1 W -
Ruth Lawrence
Cyclophosphamide H L 5 W -
Gallium citrate H L 4 W -
Mercaptopurine H L5 W U
Atorvastatine H L2 W S
Salbutamol W -
Atenolol H L 3 W NS
Digoxin H L2 W S
Ruth Lawrence
Methyldopa H L 2 W S
Nifedipine H L 2 W S
Nitroglycerine H L 4 W U
X- Ray no effect on BF & Lactation
Furosmide H L 3 W S ?
Cimetidine H L 2 W S
Diphenoxilate H L 3 W -
Ruth Lawrence
Famotidine H L2 W U
Metformin H L3 W S
Metoclopramide H L2 WS
Omeprazol H L2 W S
Ranitidine H L2 W S ?
Senna H L3 W S
Iron H L 1 W -
Ruth Lawrence
Lead H L 5 W -
Zinc H L 3 W -
Beclomethasone H L 2 W –
Cortison H - W U
Dexamethasone H L3 W U
Cyclosporine H L 3 W S ?
Epinephrine H L 4 W U
Ruth Lawrence 2006
Estrogen H L 3 W S
Hydrocortisone H L 2 W S
Insulin H L 1 W S
Levothyroxine H L 1 W S
Methimazole H L 3 W S ?
Methylprednisolon H L 1 W S
Ruth Lawrence 2006
Prednisolone H L 2 L 4 for chronic high doses W S
Progesterone H L3 W S
Cocaine H L 5 W NS
Codeine H L 3 W S
Dextromethorphan H L 1 W S
Heroin H L 4 W -
Ruth Lawrence 2006
LSD H L 5 W –
Marijuana H L 5 W –
Methadone H L 3 W S
Morphine H L 3 W S
Thioridazine H L 4 W U
Aminophylline H L 3 W S
Baclofen H L 3 W S
Ruth Lawrence 2006
Bromocriptine H L 5 W NS
Cromolyn H L 1 W S ?
Guiaphenesin H - W U
Theophylline H L 3 W S ?
Zafirlucast H L 3 W s ?
