پروفسور محمد
حسين سلطان زاده
استاد
دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
اگر کسی به شما اکسیری معرفی کند که فرزندتان را از عفونت گوش.پنومونی .اسهال ویا
عفونت
های ادراری حفظ کند؛آیا واقعاٌتلاش در جهت شناخت آن اکسیر نمی کنید؟
اگر بدانید که این اکسیر می تواند در سال های نوجوانی فرزندتان خطر ابتلا به
چاقی؛دیابت؛آلرژی؛آسم وفشار خون بالا رادراو کاهش دهد؛آیا واقعاٌنمی خواهید که آن
اکسیر را داشته باشید؟
وبالاخره اگر بدانید که یک جرعه از این اکسیر میتواند باعث افزایش
IQ
در فرزندتان شود؛واقعاٌنمی خواهید تلاش کرده وآن راپیدا کنید؟
خوب دست نگه دارید.این اکسیر قوی در خانه شماست.این اکسیر
جادویی شیر مادر است؛شیر تولیدی خود شما.
اگر شما باردار بوده فکرمی کنید که هنوز تصمیم گرفتن درمورد شیردهی زود است؛باید
بدانید مطالعات متعدد نشان داده اند که شما در زمان بارداری تعهد بیشتری برای آماده
کردن فرزندتان در خصوص استفاده از بهترین تغذیه ممکن را دارید.تغذیه ای که درآن
امکان استفاده از فاکتورهای مبارزه کننده با بیماری هاوجود دارد.این همان شیر
مادراست.آیابازهم نیازدارید که بیشتردرموردفواید شیر مادربدانید؟خوب دراین جا
اطلاعاتی وجوددارندکه به ما کمک می کنندتابیشتر درمورد این معجون جادویی بدانیم.
شیرمادر باعث می شود فرزندی سالم تر داشته باشید.
سالیان سال است که دانشمندان پی برده اند در شیر مادر ترکیباتی وجود دارد که آن را
تبدیل به یک
غذای ایده آل برای شیر خواران می کند.آن ها به تازگی کشف کرده اند 200ترکیب در شیر
مادر وجود دارد که برای مبارزه با عفونت ها؛کمک به کامل شدن سیستم ایمنی؛کمک به هضم
و گوارش وگوارش غذاوحمایت ازرشدمغزی موثرمیباشدوخواصی دارند که علم؛قادر به رقابت
با آن ها نیست.
دکتر مایکل جرجی.اف.پرفسوردررشته اطفال وتکامل کودکان در دانشگاه مینه سوتا می
گوید:
هیچ راهی وجود ندارد که به وسیله آن بتوانیم تمام خواص شیر مادر را در شیرمصنوعی
بگنجانم.واقعاٌاعدادوارقام نشان می دهند که شیر مادر همه چیز است.بر طبق مطالعات
انجام شده در سازمان دارو غذا
FDAبر
روی بیش از یک میلیون ششصد هزار مادرو نوزاد آنها؛ ثابت شده شیر خوارانی که تغذیه
انحصاری با شیر مصنوعی داشته اند؛80 درصد بیشتر از آنهایی که شیر مادر تغذیه می
شوند در معرض افزایش ابتلا به اسهال و 70 درصد افزایش ریسک ابتلا به عفونت گوش؛قرار
دارند.
دکتر سارا بک فین مشاوره علمی
FDAمی
گوید :
شیرخوارانی که فقط باشیر مادر تغذیه می شوند بهتر می تواننددرمقابل بیماریها
مقاومت کنند وهرچقدر بیشتر شیرمادردریافت کنندبرای آنان بهتر است؛همچنین کودکانی که
بیشتر از شش ماه باشیرمادرانشان تغذیه شده اندخطر عفونت گوش واسهال درآنان کاهش
یافته است. شیر مادر دارای فواید طولانی مدت مهم نیزمی باشد مانند کاهش خطر ابتلا
به آسم؛آلرژی ها؛چاقی وسرطان های شایع دوران کودکی.اما فوایددیگری هم دارد.
دکترروت لارنس متخصص کودکان ونوزادان ومدیرمرکزمطالعات تغذیه باشیرمادر در دانشکده
پزشکی دانشگاه روچسترمی گوید:
مطالعات
به وضوح نشان میدهند شیرخوارانی که تا چهار ماهگی تغذیه انحصاری باشیر مادر
داشته اند احتمال ابتلا به دیابت کودکی درآنها به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده
است.روز به روز دانشمندان در می یابند که واقعاٌشیرمادرهمه چیزاست.یک مطالعه که
درمجله لانست چاپ شده نشان داده نوجوانانی که درهنگام تولد پیش از موقع به دنیاآمده
ودر ماه اول باشیرمادرتغذیه شده اندبه نسبت گروهی که شیر مصنوعی دریافت کرداه
اندباافزایش فشار خون کمتری دربزرگسالی مواجه شده اند.این تفاوت هانشان میدهدکه
احتمال ابتلا به حملات قلبی وآسیب های ناشی ازآن دردوران های بعدی زندگی آنان نیز
کاهش می یابد.دکترسیگنال آتول عضومرکزتحقیقاتی مشاوره تغذیه کودکان ومرکز تحقیقاتی
کالج پزشکی ودارویی رویال در لندن می گوید این یافته هادرمورد کودکانی که تولد ترم
داشته اند وباشیر مادر تغذیه شده اند نیز صادق است.
شیر مادر باعث می شود فرزند باهوش تری داشته باشید.تغذیه باشیرمادر علاوه براین که
باعث می شودفرزندتان سالم تر بمانداوراباهوش تر نیز می کند.دکتر جرجی .اف می
گوید:درواقع یکی دیگرازفرواید شیرمادرآن است که رشدوتکامل مغزی راتسریع می
بخشد.مطالعلات انجام شده د سال1992 نشان داد کودکانی که باشیر مادر خودتغذیه شده
اند به نسبت کودکانی که باشیر مصنوعی تغذیه شده اند دارای افزایشی درIQخود
به میزان8نمره می باشند.آنالیز اطلاعات به دست آمده از11مطالعه انجام شده برروی
کودکان باهوش سال1999 نشان داد کودکانی که سر موعد به دنیا آمده وحداقل تاسن8
هفتگی؛تغذیه انحصاری باشیر مادر داشته اند؛در مقایسه با کودکان هم گروهی که باشیر
مصنوعی تغذیه شده بوده به میزان 3تا5نمره افزایش
IQ
داشته اند.
مطالعات دکتر آندرسون دبلیو جیمز پرفسور کلینیک غذاودارو در مرکز پزشکی(vA)
در دانشگاه
کنتاکی در لکزینگتون نشان می دهد:
افزایش 3تا5 نمره درIQ
این کودکان منجر به کسب درآمدهای بالاتروسازگاری های اجتماعی
بهتر
درآینده شده واین کودکان به واسطه تغذیه باشیرمادردردروس مدرسه بامشکل کمتری مواجه
بوده اند.
مادرعزیز؛شما هم ازشیردهی دردوران زندگی خو منتفع می شوید.تغذیه شیرخوارباشیرمادربه
همان اندازه که برای او مفید است برای مادر نیز سودمند می باشد.هورمونهای آزاد شده
درطول مدت شیر دهی کمک به جمع شدن اندازه رحم وکاهش خونریزی بعد از زایمان می
کنند.بعضی گزارشها نشان داده اند که مادر در طول مدت شیردهی؛چون کالری بیشتری مصرف
می کنداین امر به وی کمک می نماید تا اندازه وفرم قبلی خودرا سریع تر بدست آورده
وبتواند لباسهای مورد علاقه قبل از بارداری اش رادوباره بپوشد.علاوه بر آن شیردهی
طولانی مدت سبب کاهش ریسک کانسرپستان قبل از یائسگی ازنوع تهاجمی که معمولاٌ قبل از
50 سالگی اتفاق می افتد می شود. به هر حال شما دیگر نباید شکی داشته باشد که شیر
مادر یک معجون شگفت انگیز است همان طور که در حال برنامه ریزی برای آینده فرزندتان
هستید به خودتان هم قول بدهید که هرچه طولانی تر بتوانید به اوشیر بدهید بهتر
است.چون برای شما هم خوب است.حتی مقادیربسیار کم شیر مادر هم کمک کننده است.اما
هرچه بیشتر بهتر. کلستروم دریافتی در طی روزهای اول نوزادی؛دارای اثر حمایتی
نوزادان بوده واوبرای مبارزه بافاکتورهای بیماری زا؛حتی قبل ازاین که سیستم ایمنی
بدن او بتواند به تنهایی واردعمل شود؛آماده می کند.اما بسیاری از فواید موجود
درشیرمادر مانند افزایش رشدوتکامل مغزی وپیشگیری از چاقی؛بعداز دوماه یا بیشتر از
مصرف شیرمادر در بدن او ظهور می کنند وبه همین دلیل است که سازمان های ملی وبین
المللی به شدت تاکید برتغذیه کودکان باشیر مادر حداقل به مدت یک سال دارند. به
عنوان مثال:آکادمی طب اطفال آمریکا پیشنهاد می کند؛تغذیه انحصاری با شیرمادرتا5الی
6ماه وسپس ادامه آن به همراه استفاده از غذاهای غنی شده باآهن تایک سالگی
باشد.سازمان جهانی بهداشت(
WHo
)نیز تاکیدبرتغذیه کودکان با شیرمادرتادوسالگی ویابیشترازدوسالگی رادارد.
چند نکته هم از قول مادرانی که شیر داده اند بشنوید:
من به شدت اعتقاد داشتم؛آن چه راکه باید انجام دهم؛می توانم.من با تغذیه کودکانم
باشیر مادر؛بهترین فرصت وامکان رابرایشان فراهم کردم تا سالم ؛شاداب وقوی باشند.
چون فرزندان دوقلو داشتم؛فکر می کردم تغذیه آنان با شیرخودم آسان نیست.شیر من به
سرعت وبه مقدار فراوان ترشح شد.البته گاهی هم نیازهای تغذیه ای آنها راباشیرمصنوعی
تکمیل می کردم اما چیزی که باعث تداوم شیردهی من شد؛این بود که متعهد شدم تا به
بهانه شیردهی وقت بیشتری برای هریک از فرزندانم صرف نمایم وداشتن زمان اختصاصی با
هریک از آنان برای من بسیار زیباو خوشایند بود.
در دهه 1960مخالفت های فرهنگی شدیدی علیه شیردادن وجود داشت.علیرغم همه تبلیغات
گسترده در زمینه مصرف شیر مصنوعی؛مادرم مرا باشیر خود تغذیه کرد به همین علت برای
من هم تغذیه فرزندم باشیر خودم وبرقراری ارتباط عاطفی باپسرم ؛بسیار مهم بود.من
خانمی خانه دار هستم ازاین که می تونم در خانه بمانم وبه فرزندم شیر بدهم ودر جهت
آسایش وی از اومراقبت کنم واقعاٌاحساس خوشبختی می کنم.
