پروفسور محمد حسين سلطان زاده
استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
تغذیه
در نوزادان وکودکان
نکات قابل توجه قبل از بارداری
تغذیه در دوران بارداری و آبستنی
تغذیه در زمان شیردهی
تغذیه شیرخوار در 6 ماه اول تولد
تغذیه در 6-12 ماهگی
تغذیه در 1-2 سالگی
تغذیه در2-5 سالگی ( پیش دبستانی )
تغذیه در 6- 11 سالگی( دبستان )
تغذیه در11-18 سالگی( نوجوانی )
چه روغنی مصرف کنیم ؟
اسید های چرب ضروری در نوزادان و خانم های باردار
دستور تهیه غذای کمکی ( طرز تهیه 30 نوع غذا )
تغذیه
در 6ماه اول تولد
فقط شیر مادر
حتی آب هم نیاز ندارد
چرا ؟
Breast Feeding
BF : The 1st hr early initiation & exclusive BF for 6 months can :
Save more than ONE million babies !
BF
بسیج همگانی برای
امکان
حفظ جان یک میلیون نوزاد از طریق یک اقدام ساده
شروع
تغذیه با شیر مادرظرف یک ساعت اول تولد
Avicenna( AD 980 to 1037 )
The care of the newborn infant & BF
Journal of Perinatology 2007 HD Modanlou
He wrote the Canon of the Medicine
4 chapter’s on the hygiene of newborn infants
Avicenna
Breastfeeding:
The baby should be nourished as far as possible from the mother’s breast .
Most suitable for the further growth & development
Normal period should be 2 yrs
استاد
دکتر محمد قریب
در سال های 1340-1344 که من دانشجو بودم
استاد بر مزایای شیر مادر تاکید داشتند
تغذیه کودک فقط با شیر مادر
AAP
During the past decades the AAP
Recommendation BF
It is remarkable to note that a millennium before :
Avicenna recognized the nutritional & Psychological benefits of BF
He also emphasized the importance of music during BF for the proper development
of the mind
تغذيه
با شير مادر در جريان بيماري
در دو دهه گذشته به
اهميت شير مادر پي برده شده
كارخانه ها وشركت هاي داروئي شير خشك تهيه كرده اند
هر روز ماده جديدي در شير مادر كشف ميشود
تاكنون بیش از200عنصر مغذي در شير مادر كشف
بارزترين آن عامل مصونيتي ميباشد
حد اقل براي مدت 4 ماه از عوامل عفوني از طريق جفت وبعد از آن از راه شير مادر
مصون ميماند
تغذیه
باشیر مادر در جریان بیماری
تغذیه با شیر مادر از اهداف:
سازمان بهداشت جهانی
یونیسف
اکادمی های طب کودکان
برای قطع آن با توجه به منافع آن
تصمیم عاقلانه اتخاذ گردد
آیه 233 بقره 2 سال
آیه 15 احقاف 30 ماه
آیه 7و12 قصص درمورد حضرت موسی
آیه 14 لقمان
ماه مبارک رمضان
اجر مجاهد در دوران شیر دهی
اجر شهید درصورت فوت در زمان شیر دهی
تغذيه با شير مادردرجريان بيماري
درنيمه دوم سال اول
غذاي تكميلي اضافه ميشود
شيرخوار با عوامل محيطي تماس پيدا ميكند
لذا به بيماري هاي عفوني بخصوص اسهال مبتلا ميگردد
شيرخوار محروم از شير مادر بيماري هاي عفوني بيشتر مبتلا ميشوند
شير خوار محروم از شير مادر 14-25 مرتبه بيشتر به اسهال مبتلا ميگردند
اگر
مثلثی در نظر بگیریم :
در راس آن تغذیه
در راس دیگر کنترل عفونت ها
در راس دیگر رشد وتکامل است
تغذیه
با شیر مادر چرا؟
فردای جامعه با کودکان امروز شکل میگیرد
پس تعهد سنگینی بر دوش ماست
جسم،روح وروان کودک را به بهترین وجه پرورش داد
سلامت وکارائی اورا بحد اعلا رساند
تغذیه
:
در ارتقاء رشد وتکامل
فراگیری
سلامت حال وآینده
پیشگیری بیماریهای عفونی
شیوه تغذیه در سال اول شکل میگیرد
عادات غذائی در سال دوم پی ریزی میشود
تغذیه نادرست = سوء تغذیه
تغذيه با شير مادر چرا ؟
سال ها است كه نقش
اساسي تعذيه با شير مادر
در سلامت و رشد كودكان
در سلامت مادران
شناخته شده است
شير مادر به تنهائي در 6 ماه اول تولد كافي است
شير مادر از 6 ماهگي تا 2 سالگي بهمراه غذاي كمكي بايد ادامه يابد
تقريبا تمام زنان قادر
به شيردهي هستند
تحقیق پروفسور سلطان زاده
اهمیت آغوز
با وجود اين با كما ل تاسف هنوز تعدادي از شير خواران از شير خشك استفاده مي
كنند
چرا ؟
برای
نیل به هدف:
1- حمایت زنان :
از طرف همسر ، آرامش مادر
توجه اطرافیان به مادر
مادر متوجه مقام مادر باشد:
آیه 14 سوره لقمان
اجر مجاهد --- اجر شهید
2 ــ قوانين
3 ــ نقش كليدي كاركنان بهداشتي درماني
بسياري از كاركنان بهداشتي درماني قادر به پاسخ گوئي مشكلات شيردهي مادران
نيستند
بنابراين
اينجا ا ست كه :
لزوم كارگاه هاي آموزشي شير مادر مشخص مي شود
اين آموزش بايد مداوم باشد
اين آموزش بايد تكرار شود
كاركنان مراکز درمانی بايد قادر به پاسخ گوئي مادران باشند
اگر اين آ موزش انجام نشود
چگونه مادران را در
مراحل :
بارداري زايمان شيردهي كمك نمايند ؟
متاسفانه تا كنون
در بيمارستان ها و
زايشگاه ها
راهنمائي صحيح تغذيه با شير مادر ميتواند كمك ارزنده اي بنمايد غالبا ندانسته
ونا آگاهانه به غلط راهنمائي مي شود كه اين بد آموزي خود مصيبت بار خواهد بود
تغذيه
با شير مادر درجريان بيماري
ابتلاء به بيماري عفوني
در نهايت
با تاخير رشد
كاهش وزن همراه است
هر دو عامل باعث توقف رشد ميگردد
تغذيه
باشيرمادر درجريان بيماري
اثرات عفونت بر وضعيت تغذيه :
درجريان بيماري هاي عفوني عوامل موثر در كاهش وزن عبارتند از :
بي اشتهائي
كمي مصرف غذا ومايعات
برقراري رژيم هاي نامناسب
پرهيز هاي بيهوده
تغذيه
با شير مادر درجريان بيماري
بالاخره درجريان بيماري
عفوني
اختلال در هضم وجذ ب مواد غذائي مصرف شده
دفع مواد غذائي ومايعات مصرف شده بيش از حد
افزايش احتياج به مواد غذائي
تغذیه باشیر مادر در جریان بیماری
قطع شیر مادر در زمانی که :
پادتن ها مواد ضد التهاب مواد تنظیم کننده ایمنی توسط شیر مادر تامین می شود غیر
عاقلانه است
این عوامل شیر خواران را در مقابل عفونت کنترل می نمایند
درجريان اكثر بيماري هاي مادر جريان شير ادامه مي يابد
لذا بايد شير مادر ادامه داد مگر اينكه سلامت مادر به خطر افتد :
بيماري هاي مضعف مادر - نارسائي قلب ،ريه، كليه وكبد، سرطان پستان
تغذيه
باشير مادر درجريان بيماري
يا زماني كه مادر
داروهائي مصرف ميكند كه ترشح آن درشير باعث زيان شيرخوار شود
داروهاي آنتي متابوليت
ليتيوم
تركيبات طلا
مادران مبتلا به پسیکوز؟
مادران مبتلا به پسيكوز
افسردگي بعد از زايمان :
ميتواانند به نوزاد شير بدهند مشروط باينكه مايل به شير دادن باشند تحت
مراقبت اطرافيان باشند
شير دادن قبل از مصرف داروصورت پذيرد
ماستیت ؟
التهاب حاد پستان است كه
با :
درد
تورم
قرمزي
تب همراه است
اكثرا در هفته اول زايمان
تخليه پستان هماهنگ با ترشح شير نيست
ادامه ماستيت
با شروع ماستيت نه تنها
تغذيه پستاني قطع نميشود بلكه
بايد مكررا شيرخوار را به سينه گذاشت
تا مانع بروز آبسه شود
درصورتي كه دردناك باشد لازم است شير دوشيده شود:
با شيردوش دستي – يا با پمپ –يا به وسيله بادكش
مشكل درظرف 36-48 ساعت برطرف گاهي آنتي بيوتيك لازم است
آبسه
پستان ؟
از عوارض ماستيت است
اكثرا در اثر قطع ناگهاني تغذيه پستاني است
تغذيه با پستان سالم بايد ادامه يابد
پستان آبسه دار دوشيده شود
پس از بهبود وفروكش كردن سينه بدهان گذاشته شود
اگر آبسه شكافته شود موقتا از اين سينه نبايد شير داده شود
عفونت
ادراری ؟
عفونت ادراري بعد از
زايمان شايع است
شير مادر بايد ادامه يابد
داروهائي كه مادر مصرف ميكند بايد از داروهاي مجاز باشد
Anthrax
?
BF can continue during the mother’s therapy for anthrax.
Open cutaneous lesions should be covered.
Prophylaxis for the infant may be appropriate
Botulism?
No reason exists to suspect BF as a risk for infant botulism.
Possible protective effect from BF.
BF should continue if botulism is suspected in mother or infant.
Candida
Infections ?
BF should be continue.
Rotavirus?
Rotavirus
Continuing BF appropriate and helpful
Epstein-Bar virus ?
EBV
EBV infection in the mother or infant is not a contra indication to BF
Meningococcal infections ?
BF during and after prophylaxis is appropriate .
Tuberculosis (TB) ?
Because of concern that the disease could be transmitted by close contact with
the mother
women with active pulmonary TB should not feed their infant
Until they have received antibiotic for 2 wks
توبركولوز( سل )
انتقال سل از طريق شير مسئله مهمي نيست
نوزاد بايد از تماس با مادر دور نگه داشته شود
اگر مادر دردوران بارداري مسلول است بايد درمان شود
دراينصورت نوزاد هم ميتواند شير مادر مصرف كندو هم با مادر تماس داشته باشد
ادامه سل
اگر مادر دچار سل حاد ودافع ميكرب
سريعا بايد درمان شود
پس از 2 هفته درمان به نوزاد شير مادر ميدهند
به نوزاد ب ث ژ تلقيح ميشود
درمان با ايزونيازيد در نوزاد 10 ميلي گرم پر كيلو به مدت 6-12 ماه
ابتلاء مادر به بیماریهای ویروسی ؟
سرخک ، سرخجه ، اوریون
وقتي تظاهرات ظاهر شد زماني است كه ويروس به بدن شيرخوار وارد شده است
آنتي كور مربوطه از شير مادر به نوزاد رسيده
قطع شير مادر بيفايده است
دور نگه داشتن هم بيفايده است
Variclla-Zoster
Virus ?
Neonates should be given VZIG if their mothers develop varicella :
Between 5 days before delivery & 2 days after delivery
It is not known if varicella virus is excreted in milk
CMV ?
May be found in the milk of seropositive mothers
In healthy term infants transmission through human milk is uncommon
There is some concern that premature infants may be greater risk
Freezing at -20 c may decrease CMV infectivity
سيتومگالوويروس
در دوران بارداري ابتلا
مادر باعث ناهنجاري ميشود
اگر ويروس بعد از تولد به نوزاد برسد موجب بيماري سختي نميشود
انتقال انتي كور ها از راه شير باعث مصونيت ميشود
انتقال ويروس از مادر درحين زايمان واز راه ترشحات زايماني است
فقط در نوزاد نارس شير داده نميشود
HSV ?
Women with herpetic breast lesions :
Should not BF from the affected breast
Should cover the lesions to prevent infant contact
Women with genital herpes can BF
Proper hand washing should be stressed
بيماري تبخال ( هرپس سيمپلكس)
ابتلاء مادر به ويروس هرپس
سيمپلكس نوع 1و2 به شدت مسري است
اما نبايد شيرخوار از شير مادر محروم گردد
نوزاد از زخم تبخال دور نگه داشته شود
شستن دست ورعايت بهداشت
پوشاندن زخم
اگر تبخال تناسلي باشد سزارين
شروع وادامه شير مادر
Hepatitis B ?
Infants born to women who are HbsAg Positive
Routinely received HBIG & HB vaccine
BF was not cotraindicated
Bهپاتیت
احتمال انتقال از راه شير وجود دارد
اما مهمترين راه انتقال : انتقال خون ، مايع آمنيوتيك ، ترشحات مجراي زايماني و
سكس است
بلافاصله بعد از زايمان ايمونوگلوبولين هپاتيت ب وواكسن هپاتيت ب تزريق ودر 1و6
ماهگي واكسن بعدي تزريق ميشود
پس از واكسن وايمونوگلوبولين شير مادر اشكالي ندارد
Hepatitis A HAV?
No reason exists to :
interrupt BF with maternal HAV
The infant should receive IG & HAV vaccine
Hepatitis
C ?
hepatitis C virus & Hepatitis C antibody have been detected in human milk
There are no reports of infant acquisition of the virus through BF
Maternal Hepatitis C infection is not a contraindication to BF
AIDS ?
Women who are infected with HIV in:
Developed countries
should not breast milk
In developing countries where ID & Malnutrition are the predominant cause of
infant mortality
The health risks of not BF must be balanced with the risk of HIV acquisition
HTLV –
I, II ?
Human T Cell lymphotropic virus type I,II
Retrovirus with malignant neoplasm
Should not breastfeed
Brucellosis ?
BF should then continue after :
An initial period of 48-72 hrs of therapy in the mother
Gonococcal infection ?
The risk of transmission from Mother to Infant :
During delivery & postpartum contact with mother
There is negligible risk of transmission from BM
Gonococcal infection
Mother should be therapy immediately
Mother should be separated from infant until completion of 24 hrs of adequate
therapy
Infant given the 24 hrs separation & delay in BF
گونوره
پس از 24 ساعت درمان مادر ميتواند شير بدهد
در چشم نوزاد قطره نيترات نقره چكانده شود
از نوزادان ديگر جدا گردد
مادري كه درمان شده لازم نيست ايزوله گردد
Syphilis
No evidence indicates transmission of syphilis via BM in the absence of a
breast or nipple lesion
BF is acceptable
Appropriate therapy for suspected or proven syphilis is begun in the mother &
Infant
جذام
( لپر ) ؟
مادر ونوزاد نبايد تماس
داشته باشند
بجز براي شير دادن
دادن شير مادر اشكالي ندارد
SARS ?
Severe acute Respiratory syndrome
SARS
Mothers with SARS should continue BF
Parvovirus ?
Parvovirus
BF by a mother with PARVOVIRUS infection is acceptable
Chlamydial Infections?
It is not believed that Chlamydial is transmitted via breast milk.
Use of erythromycin or tetracycline to treat mother
Oral erythromycin and ophthalmic preparations to treat infant
No need separation infant from mother
اپی
لپسی ( صرع ) ؟
مادر داروهائي مثل :
فنوباربيتال
كابامازپين
فنيتوئين
اتوسوكسيميد
شير مادر بايد ادامه يابد
قطع شير مادر باعث سنندرم ويددراوال مي شود
Alcohol
Is one of the few substances ingested by the mother that achieves high
concentrations in human milk
Mothers should be advised to limit alcohol consumption during lactation
Cigarette smoking
Mothers should be discouraged from the smoking during lactation
If they persist in smoking BF should be encouraged for the protective effects
in the infant respect to respiratory illness
Primary
insufficient milk syndrome
Approximately 5 % of women will not produce adequate milk
History of breast surgery or trauma should alert
Summary
HIV-1, HIV-2,HTLV-I ,and HTLV-II are the only infections considered absolute
contra indications BF in developed countries .
