محلات قدیمی بندردیلم
قسمت پنجم : محله هیرونی
هیرون یا هیرونی یک واژه محلی است که در گویش اهالی دیلم و لیراوی به جهت «جنوب » گفته می شود ، به همین جهت این قسمت شهر هیرونی نامیده گردید .
البته قدیمی ها به قبرستان هم هیرونی می گفتند،یا وقتی افراد مسن صحبت از اهالی تنگستان ،دشتی ، بندر دیر ، بندر کنگان ( جنوب استان بوشهر ) می کنند به آن ها اهل هیرون می گویند .
این محله در گذشته از کوچه حاج بشیر و بانک سپه به بعد ( به موازات سمت راست خیابان شریعتی و کنار دریا ) تا قبرستان قدیمی را شامل می شد .منازل اطراف بخشداری سابق ، دبستان هدایت (شهید محمدی )، مسجد حاج علی ( امام) ، حمام کانو ، بهداری سابق محدوده محله هیرونی بود .
باانتقال بخشداری و شهرداری به ساختمان دولتی ( فرمانداری فعلی ) انتقال پمپ بنزین جلو منزل حاج عبدالرسول بشیری به مکان معروف بنگله ، احداث ساختمان ژاندارمری دبیرستان سه کلاس هدایت و مدرسه راهنمایی هدایت باعث گردید تا محله هیرونی تا مدرسه راهنمایی بعثت توسعه پیدا نماید .
البته در امتداد این محله ساختمان های کواترل « منازل سازمانی کارمندان گمرک »و شرکت انگلیسی دکا ،در آن زمان آخرین نقاط شهر محسوب می شدند .
بنیانگذار مسجد حاج علی « امام » ،زنده یاد حاج علی پدر حاج محمدرضا صدیق بود .این مسجد بە عنوان اولین مکان مذهبی در محله هیرونی در اوایل دهه سی ساخته شد .
زنده یاد حاج شیخ حسن معتمد قاری و حافظ قرآن مجید ، در این مسجد سال ها بە عنوان امین و زبان گویای مردم دیلم به همشهریان خود خدمت نمود .حاج شیخ حسن بەراستی یکی از مردان بزرگ و بخشی از هویت فرهنگی و معنوی دیار ما بود ،
دومین و سومین مکان مذهبی در این محله ، مسجد اشرف و مسجد نور می باشد .
احداث ساختمان دبستان هدایت ( شهید محمدی ) اولین مکان علمی توسط دولت بود.
حمام کانو اولین حمام عمومی دیلم و حمام فتاح در کوچه حاج بشیر دومین و آخرین حمام عمومی شهر محسوب می شد .
احداث ساختمان بهداری قدیمی در این محل به همت پرفسور محمدحسین سلطان زاده و همیاری اهالی دیلم در سال ۱۳۴۷ انجام گرفت . ۴۸ سال بعد بار دیگر با تلاش پروفسور و خیر نیکوکار حاج حسن رسولیان « بزرگ مردانی از خطه کویر ( یزد ) » ساختمان جدید کلینیک تخصصی پزشکان در محل قبلی بهداری ( سال ۱۳۹۵ ) احداث و به مردم دیلم اهدا نمودند .

سوم بهمن ماه ۱۴۰۰
سیدحسین میرجهان مردی،بندردیلم