دو هفته اول ماه نهم

در اين زمان می توان حبوبات را نيز به سوپ شيرخوار اضافه کرد.

معمولا از عدس و ماش که هضم آسان تری دارند شروع می شود.
در صورت امکان می توان جوانه عدس يا ماش را به محتويات سوپ اضافه نمود.
در مورد ساير حبوبات مثل لوبيا چيتی، لوبيا قرمز و ... بهتر است قبلا آنها را خيس کرده پوستشان را جدا نموده و بعد از پختن به سوپ اضافه نمود.
هر سه روز يکبار می توان نوع حبوبات را تغيير داد.
اگر از آرد حبوبات استفاده می شود يک قاشق مربا خوری سر صاف کافی است.
اضافه کردن کره يا روغن مايع به سوپ به مقدار يک قاشق مربا خوری برای شير خوارانی که خوب وزن نمی گيرند مجددا توصيه می شود.

دو هفته دوم ماه نهم

در اين دو هفته، ميوه به صورت آب ميوه تازه و تهيه شده در منزل و از ميوه های فصل و اول به مقدار يک قاشق مربا خوری در روز همراه با يک قاشق مرباخوری آب سالم و ساده شروع شده و کم کم به 6 قاشق مربا خوری آب ميوه خالص می رسد. آب ميوه را می توان بعد از فرنی يا حريره ساعت 10 صبح داد.

برنامه غذايی شيرخوار در اواخر ماه نهم

شب

عصر

ظهر

10 صبح  

صبح

3 تا 6 قاشق 
مرباخوری سوپ
+2 تا 4 قاشق
مرباخوری ماست

3 قاشق مربا خوری
پوره يا فرنی
يا حريره

3 تا 6 قاشق
مرباخوری سوپ
+2 تا 4 قاشق
مرباخوری ماست

3 قاشق مربا خوری
فرنی يا حريره
يا پوره +6 قاشق
مرباخوری آب
ميوه فصل

3 قاشق مربا خوری
فرنی يا حريره
+نصف زرده
تخم مرغ


 

توجه:

تا يک سالگی استفاده  از کيوی ، انواع توت (توت سفيد ،  توت فرنگی ، تمشک )،خربزه ،آلبالو ،و گيلاس به علت ايجاد حساسيت در شيرخوار، توصيه نمی شود.

دو هفته اول ماه دهم

در اين دوره به جای آب ميوه ساعت 10 صبح می توان از خود ميوه های مجاز استفاده کرد. مثلا از يک قاشق مربا خوری هلو، سيب، موز و ... شروع نمود و به سه قاشق مربا خوری رساند. ميوه مورد نظر بايد کاملا رسيده و شسته شده باشد و بعد از جدا کردن پوست و هسته آن ، ميوه را با پشت قاشق کاملا نرم کرده، سپس به شيرخوار می دهند.
مقدار ميوه را به تدريج زياد کرده و به جای فرنی ساعت 10 صبح 5 تا 6 قاشق مربا خوری ميوه به کودک داده می شود.
در اواخر هفته دوم اين ماه خرمای رسيده که پوست و هسته آن را جدا کرده باشند بعد از غذای ظهر دسر برای کودک لذت بخش است.
کم کم مقدار سوپ برحسب اشتهای کودک، ظهر و شب هر بار حداکثر به 6 تا 10 قاشق مربا خوری می رسد.
اگر سوپ در حجم زياد و بيش از 10 قاشق مربا خوری در هر وعده باشد اشتهای کودک را برای وعده بعد شير مادر که هنوز غذای اصلی اوست کم می کند.
در اين زمان شير خوار را با غذاهايی که خود می تواند با دست بردارد و به دهان ببرد بايد آشنا کرد مثل نان، بيسکويت ساده، ماکارونی پخته شده، تکه هايی از سيب زمينی يا هويج پخته شده، کوفته قلقلی و . . .

برنامه غذايی شيرخوار در دو هفته اول ماه دهم

شب

عصر

ظهر

10 صبح  

صبح

6 تا 10 قاشق
مرباخوری سوپ
+2 تا 4 قاشق
مرباخوری ماست

3 قاشق مرباخوری
پوره يا فرنی يا حريره
+تکه های بيسکويت
يا تکه های نان

6  تا 10  قاشق
مرباخوری سوپ
+2 تا 4 قاشق 
مرباخوری ماست

5 تا 6 قاشق
مرباخوری از ميوه
رسيده و نرم شده

3 قاشق مرباخوری
فرنی يا حريره
+نصف زرده
تخم مرغ

دو هفته دوم ماه دهم

در اين زمان ضمن تنوع بخشيدن به سوپی که برای شيرخوار تهيه می شود می توان از کته نرم که درآب گوشت يا آب مرغ پخته می شود همراه با خود گوشت استفاده کرد.
برای تنوع غذا، بهتر است به کته نرم هر بار يک نوع از سبزی ها يا حبوبات را اضافه نمود. گوشت ماهی که تيغ های آن کاملا گرفته شده باشد همراه با کته نرم و سبزی می تواند بر تنوع غذايی کودک بيفزايد.

 

ماه يازدهم و دوازدهم


تنوع غذا در تهيه سوپ يا کته، پوره و . . . رعايت می شود، با توجه به اشتهای کودک می توان به مقدار غذای هر وعده او اضافه نمود . توصيه می شود که هنوز هم از دادن غذاهای  سفره خانواده به علت داشتن نمک و چاشنی اجتناب شود.

توجه:

از پايان شش ماهگی و همزمان با شروع غذای کمکی تا پايان 12 ماهگی غذای اصلی شيرخوار هنوز شير مادر است لذا تغذيه با شير مادر به طور مکرر و بر حسب تقاضا و تمايل شير خوار در تمام مدت شب و روز به ويژه قبل از هر وعده غذای کمکی بايد مورد توجه قرار گيرد.


از دادن مواد غذايی زير تا يک سالگی بايد اجتناب کرد چون گروهی ايجاد حساسيت نموده، برخی باعث خفگی شيرخوار شده و تعدادی نيز مشکلات ديگری به وجود می آورند.

1- مواد غذايی که ممکن است در شيرخوار زير يک سال ايجاد حساسيت کنند:
شير گاو(در تهيه فرنی،جوشاندن شير مقدار مواد آلرژن موجود در شير را کمتر می کند)
سفيده تخم مرغ
انواع توت، کيوی، آلبالو، گيلاس و خربزه
بادام زمينی

2- مواد غذايی که در دوره شير خواری مجاز نيست و ممکن است باعث خفگی شيرخوار شود:
دانه کشمش ، دانه انگور، ذرت، تکه های سوسيس، آجيل، تکه های سفت و خام سبزی ها مثل هويج و . . . ، تکه های گوشت.

3- مواد غذايی که ممکن است مشکلات ديگری ايجاد نمايند:
قهوه يا چای پررنگ، سبب بی قراری کودک می شود.
عسل: باعث مسموميت می شود( بوتوليسم) ولی استفاده از عسل پاستوريزه اشکالی ندارد.
 

به طور کلی تا يک سالگی : عسل غير پاستوريزه، شير پاستوريزه، پنير،سفيده تخم مرغ، شکلات، ميگو، فلفل و ادويه جات، ترشی ها، نمک، نوشابه های گازدار،آب ميوه های صنعتی، از ميوه ها خربزه، کيوی،انواع توت(توت سفيد، توت فرنگی، تمشک)، آلبالو، گيلاس، از حبوبات لپه و نخود، از گروه سبزی ها اسفناج و کلم توصيه نمی شوند.



ارجحيت غذای کمکی خانگی و مقايسه آن با غذای کمکی تجارتی
 غذای کمکی خانگی که در خانه تهيه می شود بر آنچه که به صورت تجارتی و در قوطی های آماده در دسترس خانواده ها قرار می گيرد ارجحيت دارد زيرا اگر چه غذاهای کمکی تجارتی مزايايی دارند از جمله:

تا زمانی که در قوطی باز نشده باشد تميز و بهداشتی هستند.
تهيه کردنشان آسان است.
بيشتر کودکان طعم آنها را دوست دارند.
بعضی از انواع آن ها نيز مخلوط بسيار خوبی از مواد مغذی هستند.

ولی مضراتی نيز دارند که به آنها اشاره می شود:

خيلی گران هستند و در مقايسه با هزينه غذای کمکی که در خانه تهيه می شود قابل مقايسه نيستند.
ممکن است در آب سرد نجوشيده حل شوند لذا در مناطقی که آب آلوده است احتمال بيماری زيادتر خواهد شد.
اکثر اوقات برای نگهداری آنها موادی اضافه می کنند که برای شيرخوار مناسب نيست.
نحوه نگهداری آنها در کشتی، گمرک، انبارها و مغازه ها نامعلوم است.
ممکن است از تاريخ مصرف آن گذشته باشد.
طعم آن با طعم غذاهای خانواده متفاوت است و در سفره هيچ خانواده ای غذای کمکی تجارتی ديده نمی شود.