سالگرد ۷۵۰ سال فوت مولانا که به نام عروسی گفته می شود در تاریخ ۲۵ آذر ۴۰۲ مطابق با ۱۶ دسامبر ۲۰۲۳ در قونیه در کول تور ۳۰۰۰ نفری برگزارگردید

 

خاطره سفر ۶۴قونیه

۲۴-۲۸ آذر ۴۰۲ (۱۵-۱۹ دسامبر ۲۰۲۳)

درتاریخ ۲۴‍- ۲۸ آذر۱۴۰۲ با هواپیمای پگاتور ترکیه مستقیما از فرودگاه امام خمینی به فرودگاه قونیه رفته ودر هتل درگاه سکنی گزیدیم ،  با تور شرکت مسافرت هوایی وجهانگردی ژوان  شن سفید وراهنمای تور سرکار خانم عمادی بودند.

قونیه Konya    

قونیه به ترکی استانبولی      Konyaیک شهر بزرگ در حاشیه جنوب غربی فلات مرکزی آناتولی و هفتمین شهر پرجمعیت در ترکیه با جمعیت بیش از ۲٫۱ میلیون نفر است. قونیه یک شهر توسعه یافته اقتصادی و صنعتی و مرکز استان قونیه است. منطقه قونیه از هزاره سوم قبل از میلاد سکونت داشته اند.

این شهر که در دوران باستان کلاسیک به عنوان ایکونیوم شناخته شده بود، توسط حکومت‌های فریگیه، لیدی، شاهنشاهی هخامنشی، عصر هلنیستی و روم باستان و در نهایت امپراتوری بیزانس پیاپی می‌شد. در قرن یازدهم میلادی، سلجوقیان پس از نبرد ملازگرد، این منطقه را از امپراتوری بیزانس تصرف کردند و سپس پایتخت سلجوقیان روم شد. در زمان حکومت سلجوقیان روم، این شهر به اوج ثروت و نفوذ خود رسید. پس از فروپاشی سلجوقیان روم، قونیه تحت فرمان قرامانیان قرار گرفت، و در نهایت در سال ۱۴۸۳ توسط امپراتوری عثمانی در قرن پانزدهم تصرف شد. پس از جنگ استقلال ترکیه این شهر به بخشی از جمهوری ترکیه بدل شد.

موقعیت جغرافیایی و اطلاعات شهر

شهر قونیه مرکز بزرگترین استان بزرگترین دشت و یکی از بزرگترین شهرهای ترکیه است که هفتمین شهر پرجمعیت این کشور به‌شمار می‌رود. شهری واقع در جنوب منطقه میانی آناتولی که عمده مساحتش از فلات و دشت تشکیل شده‌است. سرزمین‌هایی هموار با پوشش گیاهی قوی و خاک مناسب که از نظر کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار است و بیشتر بخش‌های جنوبی اش با رشته کوه‌های طاروس احاطه شده‌اند.

قونیه شهری است تاریخی که در گذشته پایتخت سلاطین روم بوده و ترک‌ها از آن به عنوان سلجوقیان روم یاد می‌کنند. از این رو یادگاری‌های زیادی از گذشتگان به خصوص دوران سلجوقی در آن به چشم می‌خورد. البته این شهر عمده محبوبیتش را مدیون شاعر بزرگ و صوفی متفکر فارسی گوی حضرت مولانا می‌باشد، بزرگ‌مردی به نام و مشهور که در دوران سلجوقی در این شهر زندگی می‌کرد.

با وجود رشد و پیشرفت عظیم قونیه در سال‌های اخیر و جذب و پذیرش دانشجویان متعدد از شهرهای اطراف توسط دانشگاه سلجوق (Selçuk Üniversitesi) هنوز هم حال و هوای شهرهای استان آناتولی در آن احساس می‌شود و قونیه ماهیت خود را از این لحاظ به‌طور کلی حفظ کرده‌است.

می‌توان از قونیه به عنوان یکی از مقاصد محبوب گردشگری برای افراد جویای آرامش نام برد، افرادی که رفتن به یک شهر آرام را به سفر به استانبول پرهیاهو ترجیح می‌دهند. گرچه مردم این شهر معمولاً با زبان انگلیسی یا هر زبان دیگری غیر از ترکی آشنایی ندارند اما به حدی خونگرم و میهمان نوازند که رفتن به میان آنها حتی بدون دانستن زبانشان بسیار لذت بخش و بی استرس خواهد بود. قونیه جزو شهرهای مذهبی ترکیه به‌شمار می‌رود از این رو تقریباً نیمی از بانوان این سرزمین باحجابند.

قونیه در سرزمینی کاملاً هموار آرمیده، شهری کاملاً یکنواخت و مسطح که هیچ ناهمواری به استثنای یک تپه کوچک به نام آلاتین تِپه سی (Alaattin Tepesi) واقع در مرکز آن در این شهر به چشم نمی‌خورد. تپه ای مصنوعی که در دوران سلجوقی با هدف ایجاد یک موضع مناسب و مرتفع برای اشراف‌زادگان جهت تماشای منظره و چشم‌انداز شهر از طریق کاخ‌هایشان بنا گردید. اکنون از این تپه به عنوان یک پارک مرکزی جذاب و سایه دار استفاده می‌شود

آب و هوا[

قونیه دارای آب و هوای سرد و نیمه خشک در سامانه طبقه‌بندی اقلیمی کوپن می‌باشد، شهری که در سامانه طبقه‌بندی اقلیمی تروارثا تابستانی گرم را تجربه می‌کند. دمای متوسط این شهر در تابستان ۳۰ درجه سانتی گراد و بالاترین درجه حرارت آن در تاریخ سی اُم ژوئیه سال ۲۰۰۰، ۴۰٫۶ درجه سانتی گراد اندازه‌گیری شده‌است. میانگین متوسط دما در فصل زمستان منفی ۴٫۲ درجه سانتی گراد و کمترین میزان درجه حرارت در تاریخ ششم فوریه سال ۱۹۷۲ منفی ۲۶٫۵ درجه سانتی گراد ثبت شده‌است. با توجه به شرایط جغرافیایی قونیه و قرار گرفتنش در ارتفاعات، این شهر شاهد تابستان‌هایی خشک با شب‌هایی سرد می‌باشد. گرچه میانگین بارش در قونیه پایین است اما در طول سال در این شهر بارندگی نیز وجود دارد.

تاریخچه

قونیه شهری در مرکز آناتولی ترکیه می‌باشد که برای قرن‌ها در حفظ نام خود موفق بوده‌است. شهری که در منابع کهن از آن به عنوان ایکونیون (Icinion)، ایکونیون (Ikonyon) و ایکونیوم (Iconium) به معنای شمایل یاد می‌شود. دلیل انتخاب این نام، به افسانه ای در اساطیر یونانی بازمی‌گردد. در اساطیر یونانی آمده که بر این شهر اژدهایی چیره شده بود که گه گاهی به آن حمله می‌کرد و گروهی از زنان و دختران را می‌بلعید. پرسیوس (Perseus) پسر ژوپیتر این اژدها را کشت و مردم شهر را از بلای او رها کرد. مردم شهر نیز به پاس رشادت این قهرمان اساطیری تصویری از وی را به یکی از دروازه‌های شهر می‌آویزند و به همین مناسبت نام یونانی ایکونیون به معنای شمایل را برای آن برمی‌گزینند.

از این شهر در منابع عربی و فارسی به اسم قونیه یاد می‌شود که البته این نامگذاری هم دلیلی دارد و به افسانه ای مربوط می‌شود. افسانه ای رایج در بین مسلمانان که به سفر دو درویش دوستدار پروردگار به آسمان، بازمی‌گردد، سفری آسمانی از سرزمین دور خراسان به سمت غرب. زمانیکه این دو درویش در سرزمین‌های مرکزی آناتولی در حال پرواز بودند یکی پرسید، فرود آییم (“Konayim mi”) و دیگری در پاسخ گفت: مطمئناً (“Kon ya). بنابراین در این سرزمین فرود آمدند و نام قونیه برای آن انتخاب شد.

بر اساس نشانه‌های باستان‌شناسی منطقه قونیه جزو یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های آناتولی است و قدمت آن به ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد و دوران نوسنگی (عصر حجر) بازمی‌گردد. بر اساس نتایج تحقیقات قبل از پیدایش اسلام این شهر شاهد دورانی نظیر عصر تمدن فرانوسنگی (Copper Age)، عصر تمدن برنز (Bronze Age civilizations)، دوران هیتی‌ها (Hittites)، فریگی‌ها (Phrygians)، دوران لیدی‌ها (Lydians)، ایرانیان فارسی‌زبان (Persians)، رومیان (Romans) و امپراتوری روم شرقی (Byzantines) است.

می‌توان از قونیه به عنوان یک مکان بسیار مهم و مقدس برای مسیحیان نام برد، مکانی مقدس که سنت پائول (St. Paul) یکی از مهمترین مبلغان مسیحیت و بنیانگذار الهیات و خداشناسی و سنت برناباس (St. Barnabas) در یکی از سفرهای خود به آسیای صغیر در ۵۰ سال قبل از آن بازدید کردند. سنت پائول در طی این سفر مردم قونیه را موعظه کرد اما این کار آنها یهودیان و امت آنها را خشمگین ساخت.

نقطه شروع گسترش اسلام در این شهر به دوران خلافت معاویه بازمی‌گردد، اندکی بعد از کوتاه شدن دست ساسانیان، قونیه به دست سپاهیان اسلام افتاد، در قرن اول هجری یا هفتم میلادی سپاه معاویه بر قونیه مسلط شدند، اما آنها در این دیار زیاد دوام نیاوردند. کشاکش و جنگ مسلمانان از قرن دوم هجری یا هشتم میلادی که عباسیان به جای امویان نشستند تا قرن چهارم هجری یا دهم میلادی ادامه داشت. در نیمه دوم قرن پنجم هجری یا یازدهم میلادی این دیار به دست سلجوقیان افتاد. قونیه در بین سال‌های ۱۷۰۱ تا ۱۳۰۸ پایتخت این قوم بود. علاءالدین کیقباد بن کیکاوس (Alaaddin Keykubad) یازدهمین سلطان از سلجوقیان روم بود که در سال ۱۲۲۰ دیوارهای شهر را بازسازی نمود و برج‌هایش را تعمیر و مرمت کرد. اما از آنجایی که این شهر محل مبارزه قدرت‌های بزرگی نظیر سلجوقیان، بیلیک کارامان (Karamanoglu)، مغول‌ها و ایلهانیان (Ilhan’s) بود، جنگ‌های متعددی در آن رخ می‌داد و همواره ظاهرش تغییر می‌کرد. در زمان قدرت سلطان محمد دوم ملقب به محمد فاتح، قونیه جزو قلمرو عثمانی‌ها شد. این شهر در دوره عثمانیان وجهه سیاسی اش را از دست داد اما حیات ادبی و عرفانی اش هنوز ادامه داشت. اولین سرشماری عمومی در آن دوران صورت گرفت و در زمان بایزید دوم، سلطان سلیمان یکم و مراد دوم دوباره تکرار شد.

در دوران سلطان سلیمان یکم قونیه مرکز استان مستعمره عثمانی‌ها کارامان ایلی (Karaman ili) گردید. در دوران تسلط عثمانی‌ها با تأسیس سیستم ولایتی این شهر تبدیل به مرکز ولایت قونیه گردید.

استان قونیه در سال ۱۸۶۷ مرزبندی شد و سرزمین‌هایی نظیر نیده (Niğde)، اسپارتا (Isparta)، ایچیل (İçil)) و تکه سانجا (Teke Sanjaks) را دربرگرفت. در همان سال در شهر آتش‌سوزی بسیار فجیعی رخ داد و متأسفانه در سال ۱۸۷۳ شاهد یک قحطی بسیار جدی بود.

در قرن نوزدهم زمزمه‌ها در مورد نفرین شدن این شهر به گوش می‌خورد، دیواره‌های شهر کاملاً ویران شده بودند و مساجد در شرایطی بسیار وحشتناک به سر می‌بردند. تا اینکه در اواخر قرن و در سال ۱۸۹۶ بعد از افتتاح خط راه‌آهن به اسکی شِهیر (Eskisehir) فعالیت‌های تجاری در قونیه رونق یافت و در سال ۱۹۰۲ اقدامات مثمر ثمر و حیاتی بسیاری در زمینه پیشرفت در ماشین آلات کشاورزی این شهر صورت گرفت. دوره ای طلایی همزمان با سلطنت سلطان عبدالحمید دوم که می‌توان از وی به عنوان یک تولیدکننده و مولد ثروت بسیار پربار برای این دیار نام برد.

همزمان با جنگ جهانی اول شمار نیروهای انسانی در قونیه نیز مانند دیگر نقاط کشور کاهش یافت، شهر مورد تصرف متفقین قرار گرفت و خط راه‌آهن قونیه توسط بریتانیا در ژانویه سال ۱۹۱۹ راه اندازی گردید. متفقین در ماه مارس سال ۱۹۲۰ همزمان با به وقوع پیوستن استقلال ترکیه به رهبری آتاترک قونیه را ترک کردند.

به‌طور کلی این شهر برای ایرانیان یادآور شاعر پرآوازه مولاناست، شاعری پرآوازه در زمینه اشعار عرفانی و بنیانگذار طریقت مولویه. از دیگر جاذبه‌های این شهر می‌توان به مدرسه کاراتای (Karatay Medrese)، محل آموزش و فراگیری علوم الهی در گذشته که امروزه از آن به عنوان یک موزه استفاده می‌شود، مسجد علادین کیقباد با قدمتی کهن مربوط به قرن دوازدهم و موزه اینجه میناره (Ince Minare) اشاره کرد.

• آرامگاه مولانا

آرامگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی در کنار یک موزه بسیار زیبا در شهر قونیه قرار دارد و جزو دیدنی‌ترین جاذبه های گردشگری قونیه محسوب می‌شود. مولوی پرآوازه‌ترین عارف ایرانی، شهرتی جهانی دارد و به همین دلیل توریست‌های سراسر دنیا، طی سفر خود به قونیه، بازدید از آرامگاه این عارف و شاعر بزرگ را در اولویت خود قرار می‌دهند. مقبره مولوی دارای گنبدی شانزده وجه با رنگ سبز است. روی کاشی‌های آن، نوشته‌های ریز و زیبایی قابل رویت است. مشابه این نوشته‌ها را در کاشی‌های مساجد بسیار قدیمی اصفهان نیز می‌توان مشاهده کرددر آرامگاه مولانا قبر افراد دیگری نیز وجود دارد. به عنوان نمونه باید به پدر، پسر و تعدادی از شاگردان ایران عارف بزرگ ایرانی اشاره کرد. از قبرها که بگذریم به موزه مولانا خواهیم رسید که ارزشی در حد و اندازه مقبره وی دارد. این مقبره یکی از بخش‌های باغ‌های کاخ سلجوقیان به‌شمار می‌رود. روزگاری جلال‌الدین محمد بلخی در اینجا تدریس می‌کرده است. اشیای متعددی در اینجا همچون تسبیح، کلاه، دیوان‌های نفیس و دست نوشته‌های قدیمی پیدا خواهید کرد.

• تربت و مسجد شمس تبریزی

تمامی افرادی که از بارگاه مولانا دیدار می‌کنند، زیارت شمس تبریزی را هم فراموش نخواهند کرد. تربت و مسجد شمس تبریزی یک بنای تاریخی بوده و در پارکی به نام شمس قرار گرفته است. در سال ۱۵۱۰، مسجد شمس به شکلی اساسی بازسازی شد، هر چند زمان ساخت اولیه آن به چند سال قبل‌تر برمی‌گردد. بسیاری عقیده دارند تربت داخل مسجد، متعلق به شمس تبریزی است. گفتنی است شمس تبریزی استاد مولانا بود و توانست مسیر زندگی این عالم را برای همیشه تغییر بدهد.

• کاپادوکا

کاپادوکا به شهر بالون‌ها معروف است و با فاصله  ۲۰۰ کیلومتری از شهر قونیه قرار گرفته است که یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری قونیه به حساب می‌آید. جذابیت این شهر تاریخی به اندازه‌ای است که کمتر توریستی رفتن به آن را از دست می‌دهد. این منطقه به خاطر فعالیت‌های آتش فشانی شکل گرفته است. پدید آمدن خانه‌های صخره‌ای حیرت‌انگیز، ثمره این فعالیت‌ها بوده است.

 

 

 

 

یکی دیگر از جاذبه‌های جذاب و دیدنی قونیه پارک پروانه‌های گرمسیری است، مکانی جذاب که در سال ۲۰۱۵ افتتاح گردید و اکنون جایگاه بیش از ۶۰۰۰ پروانه از ۱۵ گونه مختلف و ۲۰۰۰۰ گونه گیاهی گرمسیری است

مناسبت‌ها و رویدادها

مراسم بزرگداشت مولانا (Seb-i-Arus ceremony)

مراسم بزرگداشت مولانا در ماه دسامبر در قونیه برگزار می‌شود، مراسمی که خالق یکی از زیباترین و مسحور کننده‌ترین نمایش رقص‌های چرخشی است. هر سال در ماه دسامبر در روز سالگرد مرگ مولانا مشهود به شب عروسی، هزاران نفر به شهر قونیه سرازیر می‌شوند تا شاهد رقص چرخشی دراویش صوفی در مقبره او باشند.

جشنوارهٔ بین‌المللی نصرالدین هوجا (ملا نصرالدین)

این جشنواره یکی دیگر از مناسبت‌های مهم قونیه است که به پاس بزرگداشت نصرالدین هوجا یکی از برجسته‌ترین نام‌ها در ادبیات ترکیه در ماه ژوئیه برگزار می‌شود. این جشنواره، مجموعه‌ای شگرف از آثاری جاودان و غنی از نویسندگانی بزرگ را در دل خود جای داده‌است.

برخی از مراکز دیدنی قونیه

مرکز فرهنگی مولانا

مجسمه آتاترک

کاروانسرای سلطان هانی

شهر سنگی باستانی کلیسترا

مرکز علوم قونیه

دهکده سیله

برخی از مراکز تفریحی قونیه

دریاچه دهانه آتشفشان مکه

دریاچه بی شهیر

آبشار یرکوپرو

دریاچه نمک قونیه

دریاچه گودال‌ها (ابروک)

پارک ژاپنی کیوتو

مراکز خرید قونیه

مرکز خرید کنت پلازا

مرکز خرید ام وان قونیه

مرکز خرید نوادا اوت لت قونیه

مرکز خرید کولسیته

فرش فروشی کاروان

مرکز خرید سلچوکر سنتر

مرکز خرید ارایلی پارک سایت