·
مروري بر اهميت و نقش اسيد سياليک موجود در شير
مادر براي تغذيه شير خواران
·
در چند سال گذشته ماده اي به نام سياليک اسيد در شير مادر مورد
توجه پژوهشگران قرار گرفته است که موجب ارتقا وبهبود تکامل شناختي
و ادارکي کودک مي شود.همچنين مطالعات نشان داده اند که تکامل
ادراکي شيرخواراني که از شير مادر تغذيه مي کنند 8 درجه بيشتر از
کودکاني است که با شير مصنوعي تغذيه مي شود.مطالعات متعدد نشان مي
دهند که اسيد سياليک ،علاوه بر نقشي که در تکامل سيستم عصبي
شيرخواران دارد،نقش بسيار مهمي نيز در سيستم ايمني بدن به عهده
دارد.آنچه که مسلم است شير مادر حاوي اسيد سياليک است و پژوهشگران
به دنبال نقش هاي متعدد تغذيه اي آن براي شيرخواران مي باشند.با
توجه به اينکه شيرگاو مقادير اسيد سياليک بسيار کمتري دارد و نوع
اسيد سياليک موجود در شير گاو نيز با شير انسان متفاوت
است،بنابراين مي توان گفت که کودکاني که با شير خشک تغذيه مي
شوند،از اسيد سياليک مورد نياز محروم خواهند شد،بنابراين نياز غني
سازي اسيد سياليک در فرمولاسيون فرمولاي شير خواران از سوي
پژوهشگران مطرح شده است.
·
نقش اسيد سياليک در تکامل سيستم عصبي:
·
اسيد
سياليک در سطح تمام سلول هاي بدن يافت مي شود ولي غشاهاي سلول هاي
عصبي 20 برابر بيشتر از ساير غشاها اسيد سياليک دارند.اين حقيقت
بيان کننده اين موضوع است که اسيد سياليک نقش مهمي در ساختار عصبي
دارد.بخش اعظم اسيد سياليک در قشر خاکستري مغز تجمع يافته است و در
تشکيل گانگليوزيدها شرکت مي کند.گانگليوزيدها در انتقال پيام هاي
عصبي و ايجاد حافظه کوتاه مدت و بلند مدت،قدرت يادگيري و هوش نقش
مهمي دارند.به طور کلي اسيد سياليک در تغذيه شيرخواران از جهت
تکامل سيستم عصبي و حمايت از عملکرد صحيح نورون ها نقش اساسي
دارد.گانگليوزيد اعمال عصبي را متعادل مي کنند و اين عمل را هم
براي انتقال سيناسپي اطلاعات کوتاه مدت و هم براي وقايع طولاني مدت
مثل ذخيره اطلاعات انجام مي دهند.همچنين تظاهر عملکرد مغز در
يادگيري و حافظه به عملکرد درست گليکو پروتئين ها وابسته است
.سيالوگليکوپروتئين در شکاف هاي سيناپتوزومال غلظت بالايي دارند و
اين موضوع شاهدي براي درگيري اسيد سياليک موجود در گليکوپروتئين ها
در شکل گيري حافظه است.گزارش جديدي که در جولاي 2015 در ژورنال
FASEB
به چاپ رسيد پيشنهاد مي کند که يک مولکول مشابه در جانوران عالي
شامل انسان ها يافته شده است که بر روي ساختار مغز تاثير مي
گذارد.اين مولکول ممکن است نقش مهمي در نحوه ارتباط سلول هاي مغزي
داشته باشد.اين مطالعه در موش ها نشان مي دهد که تغييرات کوچک در
نحوه اتصال اسيد سياليک به سطح سلول منجر به تاثيرات مخرب در
ساختار مغز شامل ضعف در مهارت حرکتي،
·
بيش فعالي
و مشکل در يادگيري مي شود.اسيد سياليک قسمتي از زبان مولکولي است
که سلول ها با استفاده از آن بين خودشان ارتباط برقرار مي
کنند.دکتر
Schnaar
محقق ارشد دخيل در اين تحقيق مي گويد "با آموختن اين زبان ما از
اين دانش استفاده مي کنيم تا بيماري ها را بهتر بشناسيم و شابد
مداخله هوشمندانه تري داشته باشيم."براي اين کشف چانار و همکارانش
در ژن هاي مسئول اتصال اسيد سياليک جهش ايجاد کردند،سپس ساختار
مغز،عملکرد حرکتي،فعاليت و يادگيري در اين موش ها با موش هاي طبيعي
مقايسه را نمودند.آنها با اين مقايسه متوجه مشکلات عصبي جدي در موش
هايي که اتصال سياليک اسيد آنها تغيير کرده بود شدند.جرالد ويسمان
پزشک و سردبير ژورنال
FASEBمي
گويد"برروي اين کدهاي مولکولي که کنترل مغز انسان را بر عهده دارند
هنوز خوب کار نشده است.اين تحقيق نشان مي دهد که چطور مولکول هاي
کوچکي نظير سياليک اسيد ارتباطات سلولي را هدايت مي کنند تا عميقا
بر روي رفتار تاثير بگذارند.اين اطاعات مسيري جديدي را در پيش روي
محققان باز مي کند تا مکانيسم هايي که بيش فعالي و ساير اختلالات
مغزي را ايجاد مي کنند را کشف کنند."
·
نقش اسيد سياليک در سيستم ايمني:
·
اسيد سياليک در شير انسان رسپتوورهاي فوق العاده اختصاصي براي
تعداد زيادي از باکتري ها و ويروس ها و انگل ها مي
باشد.اليگوساکاريدهاي باند شده با اسيد سياليک
(سيالواليگوساکاريدها
·
)در شير
مادر از اتصال روتاويروس ها وسم وبا که مرتبط با اسهال نوزادان است
جلوگيري مي کنند.اين اليگوساکاريدها هم چنين از اتصال
E.coliمرتبط
با مننژيت و سپتي سمي نوزادان ممانعت مي کنند.براي مقابله با
عفونت،سيستم ايمني بايد دوست را از دشمن (سلول هاي بدن را از
باکتري ها و ساير ارگانيسم هاي غير خودي )جدا کند.براي ايجاد اين
تمايز،سيستم ايمني از الگوهاي مولکولي ويژه اي استفاده مي کند که
روي هر سلول وجود دارد.يکي از اين الگوهاي مولکولي به وسيله محققين
امريکايي در کلرادو شناسايي شده است. با استفاده از تکنيک هاي
ساختاري،محققين تعيين کننده هاي کليدي يک فرايند تشخيصي مربوط به
عملکرد ملکول هاي اسيد سياليک را شناسايي کرده اند که با بررسي نقش
اين گليکان روي سلول هاي انساني بيان مي شود.سلول هاي انساني به
وسيله ترکيب هايي گليکاني پوشيده مي شوند.مهمترين بخش اين گليکان
ها،اسيد سياليک است.از سال 1970 محققين مي دانند که اسيد سياليک
براي تنظيم سيستم کمپلمان که بخشي از سيستم ايمني ذاتي است،مهم
است.سيستم کمپلمان از شماري پروتئين هاي موجود در خون ساخته شده
است که موجب را ه اندازي فر ايندي مي شوند که مهاجمين راتخريب مي
کند.تاکنون مشخص نشده بود که اسيد سياليک چگونه اين سيستم کمپلمان
را هدايت مي کند و مانع از تهاجم اين سيستم به سلول هاي خود فرد مي
شود.اين محققين ترکيبي را شناسايي و کريستاله کرده اند که موجب
ايجاد نقاط تماس بين سلول هاي انساني سالم و سيستم کمپلمان مي شود.
با استفاده از اسپکتروسکوپي
NMRو
آناليز ساختاري
X-ray،آنها
موفق شدند که ساختار مولکولي اين ترکيب را شناسايي کنند.اين ساختار
مولکولي شامل يک گليکان در برگيرنده اسيد سياليک و دو قسمت ملکولي
تنظيم کننده سيستم کمپلمان است که به آنها فاکتور
H
مي گويند.
·
جمع بندي:
·
در مجموع براساس نتايج يافته هاي دانشمنداني که بر روي نقش اسيد
سياليک در بدن انسان و ساير پستانداران مطالعه کرده اند،مي توان
گفت که مطمئنا اسيد سياليک علاوه بر نقش هاي عصبي و ايمني داراي
عملکردهاي ديگري نيز مي باشد که تاکنون براي ما نا شناخته مانده
است.آنچه که اهميت دارد اين است که اسيد سياليک در تغذيه شيرخواران
که مراحل حساس تکامل سيستم عصبي و ايمني را طي مي کنند اهميت افزون
تري دارد و شير خواران محروم از شير مادر،از مزاياي اسيد سياليک
موجود در شير مادر نيز محروم خواهند بود.خالص سازي و تهيه اسيد
سياليک فرايندي بسيار پيچيده است.بنابراين استفاده از آن در
فرمولاسيون شير خشک و غذاي کودک به صورت فراگيري عملي نشده است اما
بعضي از شرکت ها در جهان موفق شده اند که شير خشک هايي با
فرمولاسيون پيشرفته که حاوي اسيد سياليک است عرضه کنند.