Baby walker

(رورواک)

 

پروفسور محمد حسین سلطان زاده

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

متخصص کودکان ونوزادان

طی دوره عفونی از میو کلینیک آمریکا

www.ProfessorSoltanzadeh.com

دکتر عبدالعلی خوارزمی

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مقدمه:

صدمات و آسيب ديدگي­هاي يکي از عمده­ترين علل مرگ و مير در دوران کودکي مي­باشند که به دنبال

حوداثي مانند سقوط و پرت شدگي، سوختگي، برق گرفتگي، مسموميت­ها، خفگي، تصادفات اتومبيل و ديگر وسايل نقليه ايجاد مي­شوند.

 Baby walker( رورواک) يکي از وسايلي است که نقش عمده­اي در بروز بسياري از حوادث مذکور دارد و بحث براي استفاده از آن براي کودکان از ديرباز مورد اختلاف نظر عموم بوده است.براي روشن شدن بيشتر اين موضوع به بررسي تعدادي از مطالعات انجام گرفته در کشورهاي مختلف اشاره مي­شود.

گزارش برخي از تحقيقات انجام شده: در بررسي متون تاريخي تصاوير رورواک در نقاشي­هاي هنري قرن 14و 15 ديده مي­شود.

در قرن 16 يکي از پژوهشگران به نام " فراويوس" استفاده از رورواک را براي کمک به يادگيري کودکان در راه رفتن توصيه مي­کند ولي متذکر مي­شود که شرط استفاده از آن گذاشتن کلاه فلزي محافظ برسر مي­باشد تا در صورت پرت شدن، آسيبي به سر آنها نرسد.

در قرن 17 استفاده از رورواک بسيار توصيه مي­شد زيرا به والدين و پرستاران کودکان اجازه مي­داد که با ­آسودگي خاطر بتوانند به کارهاي ديگر روزمره خويش بپردازند.علاوه بر اينها بر اين باور بودند که استفاده از رورواک براي فعاليت و ورزش و کمک به رشد و راه رفتن شيرخواران مناسب مي­باشد.

تحقيقات Griffiths در سال 2002 ميلادي در انگليس نشان داد که رورواک باعث تاخير جزئي دربه راه افتادن کودکان مي­شود.

در سال 1996 petridou  و همکاران معتقد بودند که پرت شدن از پله ها يا سطوح غير هم سطح، از مهمترين علل صدمات ناشي از رورواک است.

در سال 1997 تحقيق انجام شده توسط Smit  و همکاران بيانگر اين است که رورواک به شير خواراني که هنوز در مراحل اوليه رشد حرکتي هستند ، استقلال بيشتر در حرکت و جابجايي سريع به نقاط خطرناک مي­دهد و يکي از حوادث معمول ، پرت شدن از پله ها و شکستگي جمجمه و يا اختلال هوشياري مي­باشد.

در سال 2000،Mroz &Krenzelok استفاده از رورواک را در حوادثي نظير سوختگي و مسموميت نيز دخيل دانسته­اند.

فروش سالانه بيش از 3 ميليون رورواک در آمريکا ، بيانگر اين است که اين وسيله يکي از محبوب­ترين وسايل مورد استفاده کودکان در اين کشور مي­باشد.در حاليکه متاسفانه همين وسيله محبوب در بين خانواده­ها مي­تواند به عنوان يکي از مهمترين علل تهديد کننده براي سلامت جسماني کودکان به شمار آيد.

سال 1994 آمارها نشان مي­دهند که اين وسيله سالانه موجب بيش از 25 هزار مورد مراجعه به اورژانس­هاي امريکا مي­شود.(1994,Consumer Products Safety Commission)

سال 1988 تحقيقات نشان مي­دهد والدين بر اين باورند که رورواک کودکان آنها را ساکت نگاه مي­دارد و سرگرمشان مي­کند و آنها را به ورزش وادار و امن نگاه مي­دارد.

تحقيق انجام شده در آمريکا در سال 1998 گزارش مي­دهد که بيش از 80 درصد والدين گفته­اند که پزشکان به آنها هشدار داده­اند که استفاده از رورواک خطرناک است ولي آنها باز هم استفاده ميکنند.(1998,Bar-on et al)

سال 2000 بر طبق گزارش بي­بي­سي، رورواک سالانه باعث صدمه زدن به حدود 4000 کودک مي­شود.اين گزارش همچنين بيان مي­کند که طي تحقيقات انجام شده در آمريکا رورواک باعث به تاخير افتادن رشد هوشي کودکان مي­شود زيرا آنها کمتر مي­توانند آنگونه که خود به طور طبيعي برروي زمين تجسس مي­کنند و قوه و ميدان بينايي شان گسترش مي­يابد،با رورواک اين چنين عمل کنند.همچنين نتايج حاصل از تست­هاي انجام شده مبين اين است که رشد هوشي و عملکرد مغزي اين گروه از کودکان به خوبي ديگر کودکان نيست.مدت زمان بيشتري طول مي­کشد که بتوانند بخزند، بنشينند و راه بيفتند.

طبق اين گزارش استفاده کوتاه مدت از رورواک فقط بايد بر روي سطوح نرم و صاف و با حضور فردي بزرگتر که مراقب و نظاره گر حرکت کودک مي­باشد صورت گيرد و هرگز نبايد کودکان را در رورواک به حال خود رها کرد زيرا اين وسيله به آنها امکان حرکت با سرعت زياد و در نتيجه تصادم با وسايل منزل و مواجهه با خطرات غير قابل پيش بيني را مي­دهد.رها کردن کودکان به حال خود در رورواک مثل اين است که به نوجواني کليد يک ماشين فراري را بدهيم و بگوييم آزادانه و با هر سرعتي که مي­خواهد براند!HTTP://news.bbc.co.uk/1/hi/heait/735786.stm

تحقيقات انجام شده در سال 2009 به وسيله Dogan و همکاران در کشور ترکيه بيانگر اين است که سه چهارم آنها از رورواک استفاده کرده­اند و اغلب آنها در خانوادهاي با تحصيلات متوسط به پايين هستند.

اين تحقيقات نشان مي­دهد که تمايل به استفاده از اين وسيله در کشورها و فرهنگ­هاي گوناگون متفاوت است.به عنوان مثال در ترکيه بيشتر از اتريش، ايرلند، اسپانيا و آمريکا بوده است.ضمنا  اطلاع و آگاهي خانواده­ها از صدمات ناشي از اين وسيله در کشورها متفاوت گزارش شده است. بر طبق اين تحقيق فقط حدود 15 درصد از والدين در ترکيه از خطرات احتمالي آن آگاه بوده­اند که در مقام مقايسه با آمريکا که ميزان آگاهي حدود 90 درصد مي­باشد، تفاوت قابل ملاحظه­اي دارد و به نظر مي­رسد اين موضوع بستگي به سعي ارگانهاي مسئول براي اطلاع رساني در کشورهاي مختلف دارد.

نتايج تحقيقاتي که در سال 2010در ايالت کلمبياي آمريکا بر روي 329 مورد منتشر شده، نشان مي­دهد که در حدود 50 درصد از خانواده­ها از رورواک براي يکي از کودکان خود استفاده کرده­اند.

از اين تعداد حدود 90 درصد آنها از خطرات ناشي از استفاده از اين وسيله آگاهي داشتند. با وجود آگاهي از اين خطرات، حدود 50 درصد آنها بيان داشتند که به دليل فراهم کردن وسيله براي سرگرمي کودک از آن استفاده کرده­اند.

حدود 30درصد گمان ميکردند که اين وسيله به کودک براي يادگيري در راه رفتن کمک مي­کند و حدود 20 درصد به خاطر انجام کارهاي منزل به خاطر اينکه کودک را سرگرم کنند از اين وسيله استفاده مي­کردند.

اين تحقيقات نشان مي­دهد با وجود اطلاع والدين از خطرات ناشي از اين وسيله، به خاطر دلايل مذکور، هنوز تمايل براي خريد اين وسيله بالا مي­باشد (2010, Dilillo et al)

سال 1986 برخي از تحقيقات نشان مي­دهند که والدين استفاده از رورواک را خطرناک نمي­دانند و اگر کودک آنها صدمه ببيند باز هم در آينده از روراک استفاده مي­کنند.(1986,Rieder et al)

پيشنهادات و نتيجه گيري :

براي آگاهي از صدمات ناشي از Baby Walker ، از اوايل سال 1995 کارخانه­هاي سازنده اين وسيله بر چسب خطر را بر روي آن نصب کردند.(1995, American Academy of pediaitrics)

سال 1994 کميسيون ايمني محصولات توليدي در آمريکا، کارخانه­هاي سازنده را موظف به تجهيز اين وسيله با قاب و چوبي بزرگتر، براي جلوگيري از عبور آن از درب­هاي معمولي کردند.

(1994, Consumer Products Safety Commission)

اما آمار نشان مي­دهد با وجود اجراي دستورالعمل ايمني مذکور هنوز به طور کامل و موثري از درجات صدمات وارده به کودکان کاسته نشده است.(1997,Ridenour Mr)

آکادمي پزشکان اطفال آمريکا تاکيد بر ممنوعيت و فروش اين وسيله دارد ولي توصيه مي­کند تا زماني که ممنوعيت توليد آن در کشورهاي ديگر عملي شود، مسئولين سلامت جامعه و افراد مطلع لازم است از طريق رسانه­هاي ارتباط جمعي آگاهي­هاي لازم را در مورد خطرات احتمالي و گاه جبران ناپذير اين وسيله به والدين بدهند.(2003, Rhodes et al)

در کشور کانادا از سال 2004 توليد ، فروش و استفاده از اين وسيله ممنوع شده است.همچنين دپارتمان سلامت کانادا ، تاکيد بر استفاده از وسايل سرگرمي جايگزين مانند Stationary Activity Center  را دارد.( 2008,Health Canada )

آکادمي پزشکان آمريکا سال 2010 سعي کردند که با منتشر کردن خطرات ناشي از Baby walker­ در آمريکا والدين را از خريد آن بر حذر دارند.

با اين تفاسير ، هنوز کاملا مشخص نيست که تا چه حدي عموم مردم از خطرات اين وسيله آگاه هستند يا اگر هم آگاهند،آيا تاثيري در کم شدن استفاده از آن در خانواده­ها مشاهده شده است؟(2010,Dilillo et al)

بررسي­ها نشان مي­دهد در طول 2 دهه گذشته استفاده از رورواک بين 35 تا 92 درصد بوده است. متخصصان براي پيشگيري از صدمات در کودکان، خانواده­ها را تشويق به استفاده از وسايل جايگزين مانند Playstations Stationary به جاي Baby Walker  نمودند.اين وسيله به دليل نداشتن چرخ در زير آن  ايمن­تر از رورواک  شناخته مي­شود و با تجهيز آن به وسايل بازي کودکان مي­تواند آنان را نيز سرگرم کند.(2010,Dilisso et al)

ماحصل اينکه به نظر مي­رسد با توجه به مطالب فوق لازم است در جهت عدم استفاده از رورواک در کشور ما نيز تاکيد و فرهنگ سازي صحيح انجام شود و خانواده­ها از خطرات و آسيب­هاي احتمالي و گاه جبران ناپذير آن کاملا آگاه شوند.

ضمنا پيشنهاد مي­شود در صورت تمايل والدين براي جايگزيني رورواک همانگونه که ذکر شد از وسايلي استفاده شود که متحرک نبوده، سطح اتکا بيشتري با زمين داشته باشد( براي جلوگيري از واژگون شدن آن و مجهز گردد به وسايل سرگرم کننده و آموزشي با رعايت همه نکات ايمني، لذا اين فرهنگ سازي وظيفه وسايل ارتباط جمعي ( راديو، تلويزيون، مطبوعات و....) و ساير ارگانهاي مسئول سلامت جامعه کودکان مي­باشد.