روی واثر بر رشد قدی وضریب هوش 
 

پروفسور محمد حسین سلطان زاده
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

روی با تاثیر بر فعالیت هورمون سوماتومدین  که توسط هورمون رشد در کبد ترشح میشود باعث ایجاد بافت غضروفی واستخوانی وعامل موثری در رشد بدن است .

به طور طبیعی در بدن 2تا 3 گرم روی در بدن هر فرد وجود دارد که نسبت قابل توجهی از آن در استخوان ها وحدود 20 درصد در پوست بدن موجود است وعامل اساسی در رشد بدن خصوصا در سنین جوانی واوائل تولد به حساب می آید ودر صورت کمبود آن نیز مشکلات زیادی از جمله کاهش رشد ، کوتاهی قد ورنگ پریدگی بروز می کند.

 کمبود روی با تاثیر بررشد غددجنسی از ترشح تستوسترون جلوگیری می کند . همچنین کمبود آن با تاثیر براعصاب باعث کاهش قدرت حافظه وضریب هوشی افراد مخصوصا کودکان می شود .روی تاثیر مثبت برغده تیروئید وترشح انسولین همچنین با تاثیر برافزایش تولید ویتامین  د ودر نتیجه جذب کلسیم در رشد استخوانی موثر است وکمبود آن باعث مشکلات حاد از جمله پوکی استخوان خواهد شد .

 روی در افزایش اشتها ی افراد تاثیر گذار است که در اثر کمبود آن در بدن فرد دچار مشکل کم اشتهائی ودرنتیجه کمبود آهن می شود .

روی بر متابولیسم ( سوخت وساز ) غذاها وچربی ها نیز موثر است وباعث هضم وجذب صحیح غذا ها وچربی هاخوهد شد .

 روی عامل تولید  D N A، R N A سلولی میباشد ودر تقسیم ورشد سلولی موثراست .

در بررسی کشوری که در ایران درسال 1380 انجام شد 7/18 درصد کودکان 15-33 ماهه و31 درصد کودکان 6 ساله دچار کمبود روی بوده اند آکرودرماتیت آنتروپاتیک یک اختلال ارثی است با درماتیت اطراف دهان ومقعد ، ریزش مو وکمی رشد کودک است ودر اثر کمبود شدید روی در اثر جذب روی میباشد کمبود روی میتواند سبب کوتاهی قد شود

 کاهش روی موجب ریزش مو های سر ، طاسی وکاهش سیستم ایمنی ودفاعی بدن می شود وفرد را در برابر ابتلا به عفونت های مختلف مستعد می سازد .

 مصرف موادغذائی سرشار از روی در کاهش طول دوره درمان سهم به سزائی دارد همچنین عامل موثر در رشد جنین می باشد .

توصیه میشود کودکان زیر 5 سال روزی 5 میلی گرم به صورت شربت مصرف کنند .مصرف روی در کودکان بالای 5 سال 10 میلی گرم روزانه ودر خانم های باردار 20 تا 25 میلی گرم روزانه توصیه میگردد.

 مصرف غذاهای پروتئینی مثل گوشت ، لبنیات ، حبوبات، تخم مرغ وغلات که از منابع روی می باشد توصیه می شود.

 فقر غذائی در بسیاری از کشورها باعث کمبود روی ودرنتیجه بروز عوارض شدیدی در سیستم ایمنی بدن می گردد .

 در بعضی از کشور ها غذاهای غنی شده با روی از جمله شیر خشک، ماکارونی وغلات باعث پیشگیری از مشکلات کمبود روی خواهد شد .