ورم ملتحمه نوزادی

پروفسور محمد حسین سلطان زاده

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

متخصص کودکان ونوزادان

طی دوره بالینی عفونی از میوکلینیک آمریکا

 

ورم ملتحمه نوزادی با علائم قرمزی ، اشک ریزش ، ترشح چشم ، التهاب ملتحمه و پلک زخم و سوراخ شدن قرنیه  مشخص میشود .

شروع ورم ملتحمه می تواند از چند ساعت تا چند هفته بعد از تولد شروع شود .

علل ورم ملتحمه : ورم ملتحمه گونوگوکی ، استا ف اورئوس ،  کلامدیا ، هموفیلوس آنفلوآنزا ، پسودوموناس ، استرپتوکوک ، پنوموکوک ، هرپس سیمپلکس

در میان این علل سه عامل مهم تر وخطرناک تر است : ورم ملتحمه گونوکوکی ، ورم ملتحمه کلامدیائی ، ورم ملتحمه با ویروس هرپس سیمپلکس تیپ 2

ورم ملتحمه گونوگوکی  :

1-4 روز بعد از تولد شروع می شود و با ترشحات چرکی فراوان  ، ورم ملتحمه و تورم پلک ها خود را نشان میدهد  از عوارض وخیم وفاجعه آمیز آن زخم وسوراخ شدن  قرنیه و آندوفتالمیک است . که می تواند به سرعت باعث کوری شود

انواع ورم ملتحمه میکربی با درمان آنتی بیوتیک قابل درمان است

ورم ملتحمه کلامدیائی :

که معمولا 1-2 هفته بعد از تولد شروع می شود با ترشحات چرکی والتهاب ملتحمه و با شدت کمتر گونوکوک تظاهر می کند  همانند گونوکوک در اثر آلوده شدن چشم نوزاد  در هنگام عبور از کانال زایمانی ایجاد می شود و یکی از علل شایع ورم ملتحمه نوزادی است .

جهت پیشگیری از ورم ملتحمه نوزادی در گذشته از نیترات نقره استفاده می شد ولی امروزه برای پیشگیری پماد تتراسیکلین و اریترومایسین به کار میرود .

برای اولین مرتبه   اینجانب تحقیقی در مورد شیوع ورم ملتحمه نوزادی در ایرا ن در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سه مرکز آموزشی و با همکاری سه دانشگاه علوم پزشکی وبا همکاری سه میکروبیولوژیست ومتخصص چشم وسه متخصص نوزادان و متخصص عفونی انجام دادم

تحقیق روی 3140 نوزاد انجام وشیوع ورم ملتحمه نوزادی در ایران 5.4  درصد  را نشان داد در مقابل آمار جهانی که بین 1.6% -12% -66.5 % در جاهای مختلف ذکر شده است .

مهم ترین علائم ترشح چشم ، قرمزی ، التهاب ، ا د م بود

70 % یک طرفه وبقه دوطرفه بود

اسمیر ترشحات 20 %  وکشت 15 % مثبت بود

عوامل بیماری استافیلوکوک ، ای – کولای ، آنتروباکتر ، پسودومنا ، استرپتوکوک ، پروتئوس

یکی از نکات قابل توجه بررسی شیوع کلامدیا در ایران بود که برای اولین مرتبه این تحقیق با این وسعت انجام شده و 6 % مثبت  نشان داد  که نسبت به آمار جهانی کمتر نشان میدهد که ممکن است دراثر این باشد که STD (sexual Transmitted Diseases )      در ایران کمتر است

در تحقیق ما شیوع در پسر ها زیادتر  وشروع علائم بین روز های 3-4 روز بعد از تولد بود  .

پاره شدن زودرس کیسه آب یکی از عوامل وریسک فاکتور در ورم ملتحمه نوزادی بود

ورم ملتحمه در این تحقیق 70 % یک طرفه وبقیه دوطرفه بود وعلیرغم علائم مثبت ورم ملتحمه نصف موارد آزمایشات میکربیال منفی بود .

درمان :

در نوع گونوکوک ایزوله کردن نوزاد ، درمان وریدی آنتی بیوتیک ، کشت خون وکشت مایع نخاع وکشت از مادر ودادن سفتریاکسون یا سفوتاکسیم  و چکاندن قطره های استریل ایزوتونیک نمکی ومشاوره چشم پزشک.

درنوع پسودومونا  ایزوله کردن نوزاد وانجام کشت ودرمان پارنترال سفتازیدیم وجنتامایسین ومشاوره چشم پزشک

در نوع استافیلوکوک ایزوله کردن نوزاد وانجام کشت های مختلف و درمان سیستمیک متی سیلین

در نوع کلامدیا  درمان موضعی موثر نیست درمان خوراکی اریترومایسین در 4 دوز به مدت 14 روز چون 20 % عود میکند یک دوره دوم آنتی بیوتیک ممکن است لازم شود .

در سایر باکتری ها  چکاندن قطره های موضعی وآنتی بیوتیک های موضعی مثل باسیتراسین ، نئو مایسین ، پلی میکسین ، هر 6 ساعت به مدت 7-10 روز