نوشابه های گاز دار
مهمان خوش خط وخال سفره ایرانی
پروفسور محمد حسین سلطان زاده
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید
بهشتی
متخصص کودکان ونوزادان
طی دوره بالینی عفونی از میوکلینیک آمریکا
www.ProfessorSltanzadeh.com
نوشابه های گاز دار در چند دهه گذشته یکی از محبوب ترین نوشیدنی ها
در ایران وجهان به ویژه در نسل جوان تبدیل شده وکمتر سفره ای بدون
آن پهن می گردد . در حالی که برخی کارشناسان سلامت ،
نوشابه گاز دار خوشمزه را
سم مهلک
نام گذاشته اند . آخرین بررسی ها نشان میدهد که حد اقل 50 درصد
مردم به طور مستمر نوشابه مصرف می کنند
وکشورما درسرانه مصرف نوشابه های گازدار مقام اول را در جهان به
خود
اختصاص داده است. اما از آنجاکه بسیاری از بیماریهای قلبی – عروقی
، دیابت ، فشارخون و-------- حاصل مصرف این گونه نوشابه ها است
استفاده بیش از حد آن نگران کننده است . کارشناسان معتقدند :
مقابله با نیاز به فرهنگ سازی وعرضه جانشین های مناسب دارد این
واقعیت که بخش بزرگی از مخاطبان ومشتریان نوشابه را کودکان
ونوجوانان تشکیل میدهند کار را برای متولیان بهداشت سخت می کند .
نوشابه ظاهر فریبنده وجذابی دارد
تبلیغات آن بویژه تبلیغات تلویزیونی آن کودک ونوجوان
را به سمت مصرف سوق میدهد متاسفانه بسیاری از والدین هم تحت تاثیر
تبلیغات قرار می گیرند و می اندیشند اگر کالائی مضر باشد اجازه
تبلیغ تلویزیونی نخواهد داشت و همچنان به مصرف نوشابه ادامه می
دهند .
مصوبه فراموش شده :
چند سال قبل
شورای عالی سلامت مصوبه ای
را در مورد ممنوعیت توزیع نوشابه در ادارات واماکن دولتی به تصویب
رساند که بر اساس آن
همه سازمان ها وادارات دولتی موظف شدند از توزیع نوشابه های گازدار
در غذاخوری ها وجلسات خودداری کرده وبه جای آن در مواقع لزوم از
آب ، دوغ های بدون گاز وکم نمک وآب میوه یا یک نوع میوه استفاده
کنند .
سال ها از تصویب این مصوبه می گذرد و همچنان نوشابه در بسیاری از
ادارات وسازمان های دولتی توزیع می شود ومتاسفانه درچند سال اخیر
مصرف نوشابه ها نه تنها کاهش نیافته بلکه نزدیک به 15 درصد هم رشد
داشته است
مصرف بالای نوشابه در میان ایرانیان :
هر ایرانی سالانه 42 لیتر نوشابه مصرف می کنند در حال که میزان
متوسط جهانی نوشابه برای هر فرد 15 لیتر است میزان مصرف زیاد در
میان ایرانیان باعث چاقی می شود هر لیوان نوشابه تقریبا معادل 10
قاشق شکر وحدود 250 کیلوکالری انرژی دارد واگر کسی 3 بطری نوشابه
مصرف کند مانند مصرف یک وعده غذای کامل است ولی اغلب مردم کالری
نوشابه را حساب نمی کنند نوشابه سرشار از گاز دی اکسید کربن است
ومصرف آن موجب اضطراب ، طپش قلب وسردرد می شود . گاز موجود در
نوشابه برای دستگاه گوارش هم مضر است به علاوه مانع جذب کلسیم هم
می شود ودر نتیجه پوکی استخوان اضافه میگردد.بررسی ها نشان داده
است که پوکی استخوان در خانم هائی که نوشابه مصرف می کنند 3 برابر
بیشتر از خانم هائی است که نوشابه مصرف نمی کنند .
نوشابه دارای ماده ای به نام بنزوت
است که افزودنی مجاز است اما بررسی های اخیر نشان داده شده است که
اگر این مواد شیمیائی بیش از حد به بدن برسدزمینه حساسیت وآلرژی را
برای فرد مصرف کننده به وجود می آورد
بیگانه پرستی در مصرف نوشابه
سوالی که اینجا مطرح می شود ؟ که چرا در دنیا
بخصوص ایران ، خوراکی های مضر اجازه تبلیغات دارند مصرف بیش از حد
نوشابه در جامعه ما به فرهنگ ما بر می گردد که همیشه مشتاق وواله
کالاهائی هستیم که از کشور های دیگر تهیه شده اند و همیشه می
پنداریم چون آنان از این کالا ، غذا ونوشابه استفاده می کنند پس
بهترین است و باید در خوردن آن از آنان پیشی بگیریم .
برای رهائی از بیگانه پرستی باید فرهنگ سازی شود باید جامعه شناسان
راهکار های خاصی اتخاذ کنند تا به تدریج این فرهنگ مذموم از بین
برود
زیرا کشور ما با تاریخ وفرهنگی طولانی
که پزشکان وفلاسفه ای چون
ابن سینا
داشته ایم که 1000 سال قبل کتاب قانون منتشر کرده ودر سلامتی انسان
مطالبی ارائه داده که امروزدر مجله پریناتولوژی که درسال 2007 در
آمریکا منتشرشده ودر مورد شیر مادر که بهترین است وبهداشت نوزادان
مطالب این پزشک ایرانی را ارائه داده است
نباید مقلد کشور های دیگر باشد .
نوشابه برای سازندگان منفعت زیادی دارد وبهمین علت تبلیغات وسیعی
در مورد نوشابه ها انجام می گیرد همچنانکه کارخانه های شیر خشک
برای اینکه سود بیشتری به جیب بزنند انواع تبلیغات را در مورد شیر
خشک به عمل می آورند که مادر تحت تاثیر قرار گرفته واز شیر مادر که
بهترین است صرف نظر کند.
باید فرهنگسازی را از مدارس شروع کنیم وبرنامه های آموزشی دقیقی
تهیه کنیم تا مردم از مضرات نوشابه آشنا شوند
باید به فرهنگ غذائی قدیمی خودمان برگردیم که بهترین نوشابه آب ،
شیر ودوغ است وبهترین مواد غذائی هم لبنیات ، سبزیجات و میوه جات
است
