آسپيراسيون جسم خارجی
علائم و نشانه ها
تظاهرات
باليني مربوط به نوع جسم خارجي –
محل جايگزيني –
درجه انسداد مجاري هوائي و طول مدت زماني كه جسم خارجي بلعيده شده دارد .
اگر جسم خارجي
بزرگ باشد باعث انسداد مجاري هوائي و اگر فورا اقدامي نشود مرگ ايجاد مي شود . مرگ
ممكن است در اثر نكروز و پرفوراسيون نيز ايجاد شود .
جسم خارجي كه
آسپيره مي شود از علائم برجسته آن سرفه و سپس حالت خفگي و مبارزه طلبيدن و كمك
خواستن و ويزينگ مي باشد و حملات خفيف آپنه ممكن است همراه باشد و ديسفازي و تنگي
نفس نيز از علائم ديگر است .
هر كس در سابقه
شخص حالت خفگي در موقع غذا خوردن و سرفه متناوب داشته باشد از علائم تيپيك و آگاه
كننده جسم خارجي مي باشد .
گرچه ممكن است
يك دوره آسمپتوماتيك و بدون علامت داشته باشد و سپس علائم و عوارض بعلت انسداد و
زخم و عفونت –
سرفه –
هموپتيزي –
آبسه ريه و تب اضافه شود گاهي ساعتها يا هفته ها ممكن است علائمي نداشته باشد و در
بعضي اوقات بيمار بعلت برنشكتازي كه طول كشيده تحت عمل جراحي قرار مي گيرد و
لوبكتومي مي شود و در پاتولوژي جسم خارجي كشف مي شود .
جسم
خارجی
حنجره
اگر جسم خارجي در
ناحيه حنجره باشد و انسداد كامل ايجاد كند ممكن است علت مرگ ناگهاني باشد و در
صورتيكه بطور نسبي انسداد ايجاد كند علائم زير جلب نظر مي كند :
Croupy Cough
سرفه كروپي
Hoarseness گرفتگي
صدا
Hemoptysis هموپتيزي
Aphony
افوني
Dyspnea درجات
متلف تنگي نفس
Wheezing
ويزينگ
Cyanosis سيانوز
.اجسام
محرك و تيز ايجاد ادم شديد و پري كوندريت مي كنند
نشانه های
جسم خارجی
تراشه
صداي چلپ چلوپ
مخصوص در سمع Audible Slap
صداي آهسته و
خفه در لمس Palpatory Thud
ويزينگ شبيه
آسم Asthmatoid Wheeze
سرفه
–
گرفتگي صدا –
تنگي نفس –
سيانوز نيز ممكن است داشته باشد . رتراكسيون بين دنده اي واضحي نيز ممكن است اضافه
شود . اگر انسداد ناكامل يا نسبي باشد حالت استريدور دمي و باز دمي نيز وجود دارد .
جسم
خارجی
برونش
علائم و نشانه
ها همانهائي است كه در حنجره و تراشه ذكر شد سرفه - حالت خفگي
–
خلط خوني و ويزينگ ممكن است سابقه جسم خارجي با بيرون آوردن و كشيدن دندان بدهد
تظاهرات ديررس ممكن است سبب شود كه باشتباه درمان با استروئيد و آنتي بيوتيك شروع
شود .
جسم خارجي كه
باعث انسداد شود ممكن است ايجاد آمفيزم
–
اتلكتازي و آبسه ريه و آمپيم و برونشكتازي بكند.
اغلب اوقات جسم
خارجي كه آسپيره مي شود در ريه راست قرار مي گيرد و بطور ناگهاني ايجاد حالت خقگي و
مبارزه طلبي و سرفه پاروكسيسمال مي كند كه اجبارا به پزشك مراجعه مي كند اين حمله
حاد ممكن است به وسيله والدين فراموش شود و بعد بصورت پنوموني لوبر عود كننده و آسم
كه به درمان خوب جواب نمي دهد و ويزينگ دو طرفه و حمله هاي آسم تظاهر كند و ندرتا
ماهها يا سالها بعد هموپتيزي اضافه مي شود كه در سابقه يك حمله فراموش شده حالت
خفگي بعد از خوردن را بخاطر مي آورد . غالبا دو تا سه هفته بعد از آسپيراسيون اگر
جسم خارجي در يك لوب با يك سگمان برونش جايگزين بشود علائم يكطرفه فيزيكي مشخص مي
شود در سمع ريتين صداهاي غير قرينه در دو طرف و خس خس يكطرفه و يا عدم ورود هوا به
يكطرف در سمع بخوبي شنيده مي شود .
هميشه در طفلي
كه علائم يكطرفه از قبيل خس خس يا عدم ورود هوا حين سمع ريه دارد ما را به جسم
خارجي هدايت مي كند در صورتيكه جسم خارجي در مري باشد احساس وجود جسم خارجي
–
قلقلك در گلو –
ناراحتي بلع –
درد در هنگام بلع –
تهوع –
استفراغ –
آبريزش از دهان ( سيالوره ) دردهاي پشت استرنوم و در موارد طولاني شدن تب و هماتمز
و گاهي ملنا اضافه مي شود .
تشخيص
گرفتن شرح حال
كامل بيماري اولين اقدام تشخيصي است . هر كودك با سوابق سرفه
–
استفراغ –
حالت خفگي
–
Vomiting
-
Gaging
-
Coughing
كه بطور ناگهاني ايجاد شده بايد
جسم خارجي را در نظر داشت .
در حنجره به
وسيله راديوگرافي و معاينه غير مستقيم و مستقيم حنجره ولي در اطفال كمتر از 8 سال
لارنگوسكپي مستقيم ترجيح دارد كه امكان غير مستقيم نمي باشد .
اكثريت موارد
اجسام خارجي ، بدون اطلاع و آگاهي بلع شده و حدود نصف موارد هيچگونه سابقه جسم
خارجي را نمي دهد . و قبل از اينكه علائم و نشانه هائي ظاهر شود يك دوره
اسمپتوماتيك دارد . رژيم مايع و جامد بطور واضح در بيماران جوان مي تواند ماهها جسم
خارجي را در مري باقي گذارد و علائمي نداشته باشد .
علائمي كه بايد
مشكوك آبريزش از دهان –
ديس فاژي –
خوب غذا نخوردن –
استفراغ –
كاهش وزن و تب مي باشد
علائم ديررس
كاهش وزن –
عدم رشد F.T.T.
و مشكلات در نتيجه عوارض مثل مدياستنيت پنوموني عود كننده
–
برونشكتازي و آبسه ريه مي باشد .
كليد
تشخيص : شك و ظن پزشك نسبت به جسم خارجي مي باشد كه هميشه در ناراحتي تنفسي
و بلع بايد جزء تشخيصهاي افتراقي قرار گيرد و تمام بيماران مشكوك را راديوگرافي
آنتروپوستريور –
AP
و لاترال L
گردن و راديوگرافي قفسه صدري بعمل آورد . دانسيته راديواوپاك مثل سكه ممكن است
بآساني تشخيص داده شود و در صورت لزوم بايد راديوگرافي قبل از آندوسكوپي تكرار شود.
بعضي از اجسام
خارجي را در راديوگرافيهاي لاترال بهتر مي توان تشخيص داد اگر دانسيته در طرف قدام
قرار گيرد واضحا مربوط به حنجره است و اگر در عقب است در ناحيه هيپوفارنكس يا
ازوفاژ سرويكال قرار دارد . حضور اشياء پلاستيك كه ممكن است راديواوپاك نباشد فقط
با حدس و بوسيله علائم انفلاماسيون اطراف ازوفاژ يا بوسيله هيپرانفلاماسيون
هيپوفارنكس زده مي شود.
اگر اينگونه
اقدامات به نتيجه نرسد اندوسكوپي ضرورت پيدا مي كند.
توموگرافي كامپيوتري .
CT
: در تشخيص اشياء نرم و التهاب و تشكيل آبسه كمك كننده است نهايتا(
MRI
) Magnetic Resonance Imaging
ممكن است به تشخيص كمك كند.
در سال 1985 موريوكا
Morioka
و همكاران متذكر شدند متخصص اطفال نبايد در صورت منفي بودن همه اقدامات تشخيصي حسم
خارجي را فراموش كند.
نشانه هاي پاتوگونومونيك در جسم
خارجي تراشه سرفه –
گرفتگي صدا –
تنگي نفس –
سيانوز و از علائم مشخص كننده ديگر صداي مخصوص در سمعAudible
Slap صداي خفه و آهسته در
لمس Palpatory Thud
ويزينگ شبيه آسم Asthmatoid
Wheeze مي باشد و تشخيص
مبتني بر :
امتحانات راديوگرافيك
–
سمع –
لمس –
برونكوسكپي مي باشد .
جسم
خارجي برونش : با همان علائم اصلي سرفه
–
خلط خوني –
حالت خفگي و ويزينگ بايد مشكوك به جسم خارجي برونش شد . بيرون آوردن دندان را بايد
سوال نمود. از دندانهاي شيري نبايد غافل شد.
گاهي از اوقات
تظاهرات و بررسي ممكن است به اشتباه درمان با استروئيد و آنتي بيوتيك شروع شود و
جسم خارجي باعث آمفيزم - آتلكتازي و آبسه ريه برونشكتازي گردد.
موارد اورگانيك
ممكن است سبب راكسيون نسبتا شديد بشود.پس از معاينات فيزيكي دقيق راديوگرافي بايد
انجام شود كه ممكن است امفيزم انسدادي را در بازدم عميق نشان دهد.
ويدئو فلوروسكپي
از فلوروسكپي بهتر است كه در مراحل دم و بازدم بايد انجام گيرد گاهي تكرار فيلمها
بعد از 24 ساعت كمك كننده است . و گاهي در موارد طول كشيده برونكو گرام را در تشخيص
برونشكتازي بعلت جسم خارجي مي توان بكار برد.
زمانيكه انسداد
خفيف است عبور هوا و آب ايجاد ويزينگ مي كند و در صورت بالابودن درجه انسداد امفيزم
انسدادي يا اتلكتازي و بيماري برونكوپولموناري را مي نمايد.
در سمع در طرف
انسداد صداهاي ريوي كاهش يافته است و اگر انسداد دو طرف باشد تنگي نفس شديد و
آسفيكسي دارد . ديافراگم در طرف انسداد بالا باقي مي ماند و در طرف سالم طبيعي است
.
علل
عدم تشخيص اجسام خارجی
|
5.
عدم دقت و سهل انگاري پزشك
6.
وجود دوره هاي بدون علامت
7.
تعدد جسم خارجي در مري و برونش
8.
اصرار بي مورد كه جسم خارجي در مري خودبخود خارج شده يا خواهد شد.
9.
صفت اختصاصي جسم خارجي |
1.
عدم توجه كافي به امكان وجود جسم خارجي
2.
عدم دقت كافي به تاريخچه بيماري
3.
نبودن تاريخچه صحيح دال بر وجود جسم خارجي
4.
شك
و ترديد در مورد امكان جسم خارجي
|
تشخيص
های
افتراقی
1.
حملات
سرفه : بيماران با سياه سرفه يا شبيه سياه سرفه بايد بفكر جسم خارجي بود.
2.
فيبروكيستيك
پانكراس C.F.
3.
سل
داخل برونش
4.
تومورها
5.
اختلالات ايمونولوژيك
6.
آسم
عوارض
مهمترين عارضه
بخطر افتادن جان بيمار مي باشد و در صورت زنده ماندن عوارض متعدد گريبانگير كودك مي
شود
سوراخ
شدن –
مدياستنيت –
التهاب مري –
آمفيزم –
آتلكتازي –
آبسه ريه –
برونشكتازي –
پنوموني عود كننده –
پنوموتوراكس
–
كروپ
پيشگيری
در بررسي 6842 مورد جسم خارجي كه
در ايران بعمل آمده چنين نتيجه گرفته شده كه 95% موارد قابل پيشگيري است . دادن
بادام –
پسته –
فندق –
وسايل بازي كوچك و گرد –
دانه تسبيح –
دگمه –
بدست بچه ها بايد مد نظر قرار گيرد و سر لوحه و سرمشق همه قرار گيرد كه اينگونه
اشياء و تنقلات را نبايد به كودكان كمتر از 3 سال داده شود
درمان
هرچه زودتر بايد
نسبت به خارج كردن جسم خارجي اقدام شود مهارت متخصصين اندسكوپيك اهميت ويژه اي دارد
ممكن است با اندك بي توجهي باعث پاره شدن و سوراخ شدن و يا پائين تر رفتن جسم خارجي
شد.
تيم آندوسكوپيك شامل متخصصين
بيهوشي –
اندوسكوپيك –
متخصص اطفال –
تشكيل شود. و گرفتن تاريخچه –
معاينات فيزيكي –
نتايج آزمايشگاهي –
راديولوژي –
بايد قبل از عمل مدنظر قرار گيرد.
انتخاب ازوفا
گوسكپ و شماره هاي مختلف آن مهم است حداقل چند ساعت قبل از انجام آندوسكوپي نبايد
به كودك خوراكي داده شود . دادن سداتيو قبل از عمل ضرورت دارد .
تركيب
زير : پنتوباربيتال
Pentobarbital 1 تا 2 ميلي
گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن باضافه هيدروكسيزين
Hydroxyzine
ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بعلاوه آتروپين
Atropine
02/0 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم
وزن و در كودكان كمتر از يكسال فقط آتروپين داده شود .
بعضي ها سوكسي نيل كولين
Succinylcholine
يك ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن براي شل شدن عضلات بكار مي برند . وريد قابل
اطمينان ، استتوسكوپ روي سينه در ناحيه پره كورديال ، وسائل
EKG
آماده باشد .
بعد از خروج جسم خارجي ادم گلوت
–
برونش بعلت دستكاري ممكن است كورتيكوستيروئيد براي مدت 24 تا 48 ساعت و يك دوره
آنتي بيوتيك كمك كننده باشد ندرتا تراكوتومي و در موارد طول كشيده لوبكتومي ممكن
است انديكاسيون پيدا كند.
در مراحل اوليه
بعضي ها با وارونه كردن بيمار ، سيلي زدن به پشت بيمار . بعضي ها تنفس دهان بدهان
داده و جسم خارجي را به پائين و به حدود برونش فرستاده تا مريض را براي برونكوسكپي
به يك مركز مجهزي اعزام نمايند.
| 
