اپيدميولوژی آسم
خلاصه
با وجود
اين كه بيماري آسم به خوبي شناخته نشده ، پيشرفت هاي مهمي در شناخت
اپيدميولوژي آن صورت گرفته است . شيوع آسم به ميزان زيادي تغيير مي كند ،
اما اين بيماري هم اكنون در بسياري از كشورها ، هم كشورهاي توسعه يافته و
هم در حال توسعه شايع است .دلايل به دست آمده از آزمون هاي عيني اشاره مي
كند كه اين گزارش جانبدارانه نيست . شيوع بيماري در نيمه دوم سده گذشته
در حال افزايش بوده است . آسم شايع ترين بيماري مزمن كودكان است و دليل
شماره يك غيبت از مدرسه و بستري شدن در اورژانس و بيمارستان مي باشد . به
نظر مي رسد دست كم بخشي از اين افزايش (شيوع) به زياد شدن حساسيت نسبت به
آلرژن هاي رايج مربوط باشد .
آسم جنبه هاي ژنتيك قوي دارد و اين به احتمال زياد به خاطر تعدد پلي
مرفيسم هاي ژني است . همچنين روشن شده است كه تغيير شيوع بيماري به طور
گسترده اي به تغييرات محيطي وابسته است . عوامل خطرزاي محيطي شامل تغيير
در سبك زندگي (شهري يا روستائي) ، رژيم غذايي ، نبود عفونت به ويژه عفونت
هاي روده در آغاز زندگي ، در معرض مواد حساسيت زا قرار گرفتن ، كشيدن
سيگار و آلودگي هوا ( داخل و خارج از منزل ) است كه هم اكنون مورد بحث و
مطالعـــه مي باشد . اين عوامل مي توانند هم بر احتمال حساس شدن نسبت به
آلرژن ها وهم بر احتمال بروز آسم درهنگام حساس شدن تاثير گذارند .
به منظور اهميت دادن بيشتر به تحقيقات
اپيدميولوژيك ، طرح بين المللي مطالعه آسم و آلرژي ها در كودكان
(ISAAC)
از سال 1992 براي بررسي شيوع آسم ، آلرژي بيني و اگزما در كشورهاي
مختلف جهان و از جمله ايران آغاز شده است . هم چنين طرح ملي ثبت موارد
آسم نيز از سوي كميته كشوري آسم و آلرژي ايران و با همكاري مركز تحقيقات
ايمونولوژي ، آسم و آلرژي در حــــال پيگيري است .
مطالعات طولي نشان مي دهند كه آسم كودكان كه معمولا جنبه آلرژيك دارد ،
عموما تا دوره بزرگسالي استمرار مي يابد . دلايل متعارضي وجود دارد كه
كاركرد ريه بيماران مبتلا به آسم در طي زمان سريع تر از آن چه انتظار مي
رود كاهش يابد .اما برخي مطالعات اين كاهش كاركرد را تاييد مي نمايد .
مرگ بر اثر آسم در كودكان خردسال نادر است ولي با افزايش سن رو به افزايش
مي گذارد . ميزان مرگ و مير به علت آسم در ميان افراد 5 تا 34 ساله از
سال 1979 تا 1995 هر ساله به طور قابل توجهي زياد شده است .در گروه هاي
سني جوان تر ، مرگ و ميرنيز وجود داشته است . اين افزايش تلفـــــات به
تغيير در روش هاي درمان هم مربوط بوده است . از عوامل محيطي ديگري نيز كه
با تلفات ناشي از آسم مرتبط اند ، تغييرات فصلي است .
بيماري
آسم بسيار هزينه بر است و اعتبار خدمات بهداشتي جوامع را به خود
اختصــــاص دهد . هم هزينه هاي مستقيم و هم غير مستقيم آسم در سطح جهاني
رو به افزايش مي باشد . هر چند كه تشخيص و درمان مناسب بيماران مبتلا به
آسم بايد هزينه هايي را كه به جامعه تحميل مي شود كاهش دهد ، اما مهم
ترين دستاورد آن ، بهبود بهداشت و سلامتي بيماران و خانواده هاي آنان
خواهد بود .
|